1-amaliy mashg‘ulot. Bo‘ylama profilni setkasini chizish. Nazorat va boshqaruv nuqtalarini belgilash

Boshqaruv  nuqtalari.

  Boshqaruv  nuqtalariga  trassa  boshi  va  oxiri, 

murakkab  iqlim  sharoitida  o‘tayotgan  yo‘lning  o‘ziga  xos  xususiyatlarini 

hisobga  olgan  holda  [11]  asosan  yo‘l  poyi  qirg‘og‘ining  eng  kichik  belgisi 

aniqlanadi. Buning uchun avval  ShNQ 2.05.02-07  “Автомобиль йўллари” 

me’yoriy  hujjatiga  asosan  yo’l  iqlim  mintaqalarini  aniqlab  olamiz. 

Hududlarning tabiiy sharoiti ob-havo iqlim omillari majmui bilan tavsiflanadi 

va  O’zbekiston  Respublikasi  hududi    1.1  -  jadvalga  asosan  yo’l-iqlim 

mintaqasiga bo’linadi (1.4-rasm). 

1.1-jadval 

Yo’l-iqlim 

mintaqasi 

Yo’l-iqlim mintaqasida tumanlarning geografik joylashishi va ularning 

qisqacha tavsifi 

1 

2 

I 

Ustyurt, 

Shim. 

Qizilqum, 

Buqatog’-Yetimtog’, 

Sultonvaystog’, 

Jan.qizilqum,  Kuljuktog’-Тomditog’,  Jingildi,  Gazli  tumanlarini  qamrab 

oladi.  Quruq  iqlimli  cho’l,  cho’lli  dasht  geografit  mintaqalarni  turli 

darajadagi  xarakatchanlikka  va  ko’rinishga  ega  bo’lgan  keng  tarqalgan 

barxan qumlarini o’z ichiga oladi. 

II 

Qo’ng’irot, Тaxta-Ko’pir, Beltog’, Orolbo’yi, Тo’rtko’l, Хorazm, Qorako’l, 

Buxoro,  Kogon  tumanlarini,  so’ng  Zarafshon  daryosining  o’ng  va  chap 

qirg’oqlari bo’ylab Navoiy shahri chegarasidan Oltoygacha kuchli va orticha 

sho’rlangan tuproqlar tarqalgan geografik mintaqani o’z ichiga oladi.  

III 

Chirchiq,Ohongoron,  Angren,  Zomin,  Forish,  Chotqol  Qoradaryo,  Janubiy 

va  G’arbiy  Oloy,  Тurkiston,  Nurota,  Sanzar,  Хatirchi,  Samarqand,  quyi 

Qashqadaryo,  G’uzor,  Kitob,  Shaxrisabz,  Surxondaryo  tumanlarini  yetarli 

namlikka ega bo’lmagan geografik tekis, tog’ oldi mintaqalarni qamrab oladi.  

IV 

Qolgan  tumanlarga  quruq iqlimli  geografik mintaqada sug’orish  va yuvish 

natijasida me’yoriy namlangan yerlar kiradi. 

1.2-jadval 

Ishchi  qatlam tuprog‘i

  

Yo‘l-iqlim mintaqalar doirasida qoplama yuzasining 

eng kam ko‘tarilishi, m 

I 

II 

III 

IV 

Mayda qum, yengil yirik supes, 

yengil supes 

0,5/0,3 

0,6/0,4 

0,4/0,2 

0,9/0,7 

Changsimon  qum  changsimon 

supes 

0,8/0,5 

1,0/0,6 

0,7/0,4 

1,2/0,9 

Yengil suglinok, og‘ir suglinok  

loylar 

1,1/0,8 

1,3/1,0 

1,0/0,7 

1,5/1,2 

Og‘ir changsimon supes, yengil 

changsimon 

suglinok, 

og‘ir 

changsimon suglinok 

1,2/0,8 

1,4/1,0 

1,1/0,7 

1,6/1,2