1-Amaliy ish Mavzu: Printer, Printer turlari ularning ishlash prinsiplari

“
toner
”
betlarda mavjud tasvir yoki 
harflarga yopishadi. Baraban aylanib qog‘oz varag‘iga yopishib tonerni o‘tkazadi. 
Toner qog‘ozga mahkamlangandan keyin tayyor tasvir hosil bo‘ladi. Bunday 
tehnologiya nusxa ko‘chirish apparatlarida ishlatiladi. Okidata va Lexmark 
kompaniyalari chiqaradigan yorug‘diod printerlar ham huddi shu tarzda ishlaydi. 
Faqat lazer o‘rniga ularda yoritishdiodlaridan massiv ishlatiladi. 

Siyoh-oqimli
. Oqimli printerlarda siyohni yonlangan tomchilari sopl orqali 
qog‘ozga tarqaladi.Tarqatilish faqat tasvir yoki qaror shakllanishi kerak bo‘lgan 
joyda sodir bo‘ladi.

Nuqta matritsasi
. Matritsali printerlarda bo‘yaladigan tasma orqali qog‘ozga 
uriladigan yumaloq ignalar guruhi ishlatiladi. Bu ignalar to‘g‘ri to‘rtburchakli 
setkaga yig‘ilgan. Buni matritsa deymiz. Ma’lum ignalari matritsaga bosilganda 
turli belgi yoki tasvirlar shakllanadi. 

---

Bosishni eng zo‘r sifatli lazerli so‘ng oqimli, so‘ng esa matritsalilar 
ta’minlaydi. Lazerli printerlar narxi tushayapti, shuning uchun ular 
foydalanuvchilarning ko‘ngliga ularni arzon bo‘lib qolgan. Oxirgi paytda oqimli va 
matritsali printerlar asosan mahsuslashtirilgan bo‘lmoqda: oqimlilar rangli bosish 
uchun asosiy jihozga, matritsalilar esa asosan tez va arzon bosish uchun (masalan 
bank yoki magazinlarda cheklarni bosish uchun) ishlatishga aylanaypti.
“Kengaytma
”
Kengaytma (resolution) – termini pechatlangan namunani sifati va 
kontrastini ta’riflash uchun ishlatiladi. Bosishni barcha ko‘rib chiqilayotgan 
tehnologiyalarida qog‘ozda nuqtalar bo‘lishi puli bilan yaratiladi. 
Printer kengaytmasi, demak bosishni sifati ham shu nuqtalarni hajmiga va 
bosishni soniga bog‘liq. Betlarni ko‘rganda matritsali printerday kichik
kengaytmali bosilgan betlarga bir qarashda ko‘rsa bo‘ladi. Bu nuqtalarni katta 
bo‘lgani va bir hilda bo‘lgani uchun shunday bo‘ladi. Lazerli printerday bosilgan 
betlarda belgilar bir – biriga zich ko‘rinishda bo‘lib nuqtalar mayda joylashgan. 
Printerni kengaytmasi odatda dyuymdagi nuqtalarda (dofs per inch – dpi) 
o‘lchanadi; boshqacha qilib aytganda bir dyuym uzunlikdagi chiziqda printer 
shuncha alohida nuqtalar miqdorini bosish mumkin. Ko‘pgina printerlarda
kengaytma ikki yo‘nalishda – vertikal va gorizontala aniqlanadi. Shunday qilib, bir 
kvadrat dyuymda 300 – dpi kengaytma deganda 300*300 nuqtalar tushuniladi. 
300 dpili kengaytmali printer qog‘ozda bir kvadrat dyuymda to‘qson ming 
nuqtalarni bosish mumkin. Shunday printerlar ham borki ikki yo‘nalishdagi 
razresheniyasi farq qiladi (masalan, 600*1200 dpi). Bunday printerning bir dyuym 
kvadratida 720 ming nuqtalarni bosish mumkin.