1-Амалий машғулот Мавзу: matlab тизимининг имкониятлари

Бошланғич_ қиймат : Қадам : Сўнгги_ қиймат

Бундай конструкция бошланғич қиймат билан бошланувчи, берилган қадам билан давом этувчи ва сўнгги қиймат билан тугалланувчи сонларнинг ортиб борувчи кетма-кетлигини ҳосил қилади. Агар қадам берилмаган бўлса, унинг қиймати 1 деб қабул қилинади. Агар бошланғич қиймат сўнгги қийматдан кичик қилиб олинган бўлса, хатолик тўғрисида хабар берилади. Қуйида икки нуқта (:) операторининг қўлланилиши бўйича мисоллар берилган:
» 1:5 ans = 12345
» i=0:2:10 i = 0 2 4 6 8 10
» j=10:-2:2 j =10 8 6 4 2
» V=0:pi/2:2*pi;
» V
V =
0 1.5708 3.1416 4.7124 6.2832

Бир ўзгарувчили функцияларнинг графигини қуриш

Бевосита ҳисоблашлар режимида амалда тизимнинг графиклар қуришга тааллуқли барча имкониятларидан фойдаланиш мумкин. Аввалига оддий мисол, синусоиданинг графигини қуришни кўрайлик. Функциянинг х аргументи 0 дан 10 гача бўлган интервалда 0.1 қадам билан ўзгарсин. График қуриш учун аввал х=0:0.1:10 векторни киритиш, кейин эса график қуриш командаси plot(sin(x)) дан фойдаланиш етарли.

5-расм. Синусоиданинг графигини қуришга мисол

>> x=-pi:pi/2:pi;
>> plot(sin(x)) >>
Қурилган график 3.4-расмда келтирилган.
График plot командаси ёрдамида қурилганда функциянинг x вектор ёрдамида берилган нуқталардаги ўзаро синиқ чизиқлар билан бирлаштирилади. Бундай нуқталар сони кўп бўлса (масалан, 100 та) график кўзга силлиқ бўлиб кўринади, агар кам бўлса (масалан 10 та) график худди синиқ чизиқлардан иборатдек бўлиб кўринади.
Графикларни MATLAB график ойналар деб аталувчи алоҳида ойналарда қуради. Бу ойна MATLABнинг командалар ойнасидан фарқ қилади. График ойнанинг бош менюсидаги Tools (Асбоблар) пункти ёрдамида асбоблар панелини очиш ва графикларнинг параметрларини осонлик билан бошқариш мумкин.
Ягона ойнада бир неча функциянинг графигини қуриш
Бир йўла учта функция: sin(x), cos(х) и sin(x)/х ларнинг графикларини қуришга ҳаракат қилиб кўрайлик. Бу функцияларни аргументи яққол кўрсатилмайдиган y(x) кўринишидаги ўзгарувчилар билан белгилаш мумкин:
»y1=sin(x); y2=cos(x); y3=sin(x)/x;
Бундай имконият ушбу ўзгарувчиларнинг x ўзгарувчи каби вектор бўлганлиги сабабли ўринли. Энди plot командасининг шаклларининг биридан фойдаланишимиз мумкин: plot(a1,f1,a2,f2,a3,f3,...).
бу ерда al, а2, аЗ,…, — функция аргументларининг векторлари (юқоридаги ҳолда уларнинг ҳаммаси – х) , f1, f2, f3,... —графиклари ягона ойнада қурилаётган функциялар қийматларининг векторлари. Кўрсатилган функцияларнинг графикларини қуриш учун plot командасини қуйидагича ёзамиз:
» plot(x,y1,x,y2,x.y3)
MATLAB керакли графикларни қуришини кутиш мумкин. Лекин ҳеч қандай график қурилмайди. Бунинг сабаби sin(x)/x ифодани ҳисоблашда. Агар х массив бўлса матрицавий бўлиш / операторини қўллаш мумкин эмас. Графикларни олиш учун sin(x) нинг х га нисбатини массивларни элементлараро бўлиш оператори ./ ёрдамида ҳисоблаш керак:
>> x=-pi:pi/2:pi;
>> y1=sin(x); y2=cos(x); y3=sin(x)./x; Warning: Divide by zero.
(Type "warning off MATLAB:divideByZero" to suppress this warning.)
>> plot(x,y1,x,y2,x,y3)
MATLAB x=0 да 0га бўлиш юз берганлиги тўғрисида огоҳлантириш берганлигига эътибор беринг. Гап шундаки, plot, sin(x)/x=0/0 ноаниқликни бартараф этиш мумкинлиги ва у бирга тенглигини билмайди. Бундай камчилик ҳамма сонли ҳисоблаш тизимлари учун характерли.
Ҳосил қилинган графиклар 3.5-расмда келтирилган.



1-Амалий машғулот учун топшириқ!

Функциялар графигини хосил қилинг!

1.sin(x) x=24

x=-pi:pi/24:pi;
y=sin(x);
plot(x,y)

2.log(x)