1 A. X. O‘roqov


 Yo‘llarni jixozlash elementlarini joriy ta’mirlash



Download 10,95 Mb.
Pdf ko'rish
bet68/102
Sana21.05.2022
Hajmi10,95 Mb.
#605762
1   ...   64   65   66   67   68   69   70   71   ...   102
Bog'liq
AVTOMOBIL YO‘LLARINI SAQLASH VA TAMIRLASH

6.13. Yo‘llarni jixozlash elementlarini joriy ta’mirlash 
Yo‘lni tartibga solish elementlari, shu jumladan drenaj va suv 
o‘tkazmaydigan inshootlar, to‘sib qo‘yadigan inshootlar, yo‘l belgilari, ma'lumot 
taxtalari, signal postlari va boshqa tuzilmalar atmosfera ta'siriga, korroziyaga 
duchor bo‘lib, ular yiqilib tushadigan materiallar, transport vositalarining 
to‘qnashuvi va boshqa salbiy omillarning ta'siriga olib keladi. ularning 
deformatsiyasiga va yo‘q qilinishiga. Ushbu elementlarni ta'mirlash mutlaqo 
individualdir va katta miqdordagi qo‘l mehnatini talab qiladi, bu kichik miqyosli 


314 
mexanizatsiyani faol ishlatish bilan kamaytirilishi mumkin. Ushbu ishlarni bajarish 
uchun odatda elektr stantsiyasi va maxsus elektr asboblari to‘plamini o‘z ichiga 
olgan ko‘chma ustaxonalar qo‘llaniladi. Ba'zida Unimog rusumidagi ixtisoslashgan 
ixtisoslashtirilgan mashinalar qo‘llaniladi, bu esa qo‘shimchalardan foydalangan 
holda ta'mirlash ishlarini kompleks bajarishga imkon beradi. Yo‘l harakatini 
tashkil qilishning texnik vositalariga quyidagilar kiradi: yo‘l belgilari, to‘siqlar, 
yo‘l belgilari, svetoforlar va avtomagistrallarda yo‘naltiruvchi moslamalar. Yo‘l 
belgilari - bu yo‘l foydalanuvchilariga yo‘llardagi sharoitlar, yo‘nalishlar va 
harakatlanish rejimlari to‘g'risida xabardor qilish uchun mo‘ljallangan belgilar yoki 
imzolarni o‘z ichiga olgan signal elementlari. Odatda orqaga qaytuvchi yuzali 
belgilar qo‘llaniladi. Belgining tasvir elementlarining o‘rtacha yorqinligi 
quyidagicha bo‘lishi kerak: (240 ± 40) cd-m2 oq uchun; (35 ± 10) cd-m2 qizil rang 
uchun; (150 ± 30) cd-m2 sariq uchun; (50 ± 15) cd-m2 yashil uchun; (20 ± 5) cd-
m2 ko‘k uchun. I-III toifadagi yo‘llar uchun ko‘zga tashlanadigan burilish yuzasi 
va 
= minus 5 ° bo‘lgan nurlanish intensivligi koeffitsienti 6.9 jadvalda 
ko‘rsatilgan qiymatlarga mos kelishi kerak. 
Ob-havo va iqlim omillari ta'sirida yo‘l belgilarining fotometrik 
xususiyatlari yomonlashadi va agar yuqorida ko‘rsatilgan talablar buzilgan bo‘lsa, 
qoplamani yangi pardozlash materiallari bilan almashtirish orqali ta'mirlanadi. 
Ta'mirlash jarayonida tayanchlar va signallarni mahkamlash elementlariga 
mexanik shikastlanish bartaraf etiladi. 
Jadval. 6.14. Yorug'lik intensivligining o‘ziga xos talablari 
Yorug’lik kuchining solishtirma koeffitsienti, 
kd*lk
-1
*m
-2 
Yorug’lik 
Yorug’lik qaytaruvchi 
plyonkada bir tekisda 
o‘rnatilgan belgilar uchun 
Yorug’lik qaytaruvchi 
plyonkda yacheyka 
tuzulishidagi belgilar uchun 

7,5 
Ko‘k 

15 
Yashil 

24 
Qizil 
15 
45 
To‘q sariq 


315 
25 
75 
Sariq 
50 
180 
Oq 
Yo‘l belgilariga magistral yo‘llarning qatnov qismidagi chiziqlar, strelkalar, 
yozuvlar va boshqa belgilar, shuningdek yo‘llarni tartibga solish va muhandislik 
inshootlarining elementlari kiradi. I-III toifali yo‘llarning qatnov qismi 
qoplamasiga nisbatan qo‘llaniladigan yo‘l belgilarining yorqinlik koeffitsienti 
6.15-jadvalda ko‘rsatilgan qiymatlarga mos kelishi kerak. 
Jadval. 6.15. Yo‘l belgilari uchun yorqinlik koeffitsienti. 
Yorug’lik 
Yo‘l belgi chizig’ining yorqinlik koeffitsienti,%, kam 
emas 
Oddiy materiallardan 
Yorug’lik qaytarish 
hususiyatiga ega 
materiallardan 
Oq 
60 
35 
Sariq 
36 
27 
Yo‘llarning qatnov qismini qoplashda qo‘llaniladigan va ko‘zgu 
materiallaridan yasalgan, kuzatuv burchagi = 0.95 "va burilish burchagi β = 87,7 
° bo‘lgan yo‘l belgilarining o‘ziga xos yorqinlik koeffitsienti 6.16-jadvalda 
ko‘rsatilgan ko‘rsatkichlarga mos kelishi kerak. 
Jadval. 6.16. Yo‘l belgilarining o‘ziga xos yorqinligi. 
Yorug’lik 
Yorug’lik kuchining solishtirma koeffitsienti, kame mas, 
kd*lk
-1
*m
-2
Oq 
100 
Sariq 
60 
Yoritgich faktoriga va yo‘l belgilarining yorug'lik intensivligi omiliga 
qo‘yiladigan talablar saqlanishi kerak: emallardan (bo‘yoqlardan) tayyorlangan 
belgilar - foydalanishning 3 oyi davomida; termoplastikadan, ikki komponentli 


316 
sovuq qo‘llaniladigan plastmassadan yoki boshqa bardoshli materiallardan 
tayyorlangan belgilar - ishlov berilganidan keyin 6 oy ichida. Yo‘l belgisi 
tiklanishi kerak, agar ish paytida uning eskirgan qismi (bo‘ylama belgi uchun 50 m 
uzunlikdagi uchastkada o‘lchanadi) bo‘yoq bilan markalashda 50% dan ko‘proq va 
termoplastik materiallar bilan 25% dan ortiq bo‘lsa. Qayta markalashda eski 
belgining ko‘rinadigan izlari bo‘lmasligi kerak. Belgilanishni tiklash maxsus 
mashinalar tomonidan amalga oshiriladi. 
Vertikal markirovka to‘siq panjarasida qisqartirilgan signal postlari 
ko‘rinishida, yo‘l o‘tkazgichlari, yoritgich tirgaklari va boshqa to‘siqlar yordamida 
maydonni aks ettiruvchi elementlarni bo‘yash va o‘rnatish orqali amalga oshiriladi 
Vertikal markalashni ta'mirlash asosan qo‘lda amalga oshiriladi, chunki mol-
mulkning yo‘q qilinishi va yo‘qolishi Jadvalda ko‘rsatilgan chegaralardan pastga 
tushadi.
Rasm 6.63. Yo‘l belgilash mashinalari 
Metall to‘siqlar tarkibiy elementlarining galvanizli yuzalari markalashni 
talab qilmaydi. Bo‘yalgan metall to‘siqlar va ishoralar ustunlari zanglashi va 
qulashi. Yo‘llarni qishda parvarish qilish paytida xlorid o‘z ichiga olgan muzga 
qarshi materiallardan foydalanish holatlarida korroziya jarayoni sezilarli darajada 
tezlashadi. Korozyonning oldini olish uchun qorovul panjarasi vaqti-vaqti bilan 
bo‘yaladi va agar bo‘yoq qatlami vayron qilingan bo‘lsa, himoya qatlamini qayta 
qo‘llash uchun qumni tozalash yoki otish portlatish mashinalari yordamida 
tozalanadi. Bunday holda, ko‘pincha sink bilan to‘ldirilgan tishli astarlar, sink 
bilan to‘ldirilgan bo‘yoqlar, sovuq va issiq galvanizatsiya usullari qo‘llaniladi. 


317 
Rasm 6.64. Yoritilgan yo‘l belgilari va qo‘llanmalar 

Download 10,95 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   64   65   66   67   68   69   70   71   ...   102




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish