1 8-sinf geom yangi. 1-8-bet. 2015(boshi). p65


Trapetsiyaning asoslari 12 sm va 20 sm, yon tomonlari esa 4 sm va



Download 7,4 Mb.
bet23/73
Sana24.04.2022
Hajmi7,4 Mb.
#579874
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   ...   73
Bog'liq
Geometriya. 8-sinf (2014, A.Rahimqoriyev, M.To\'xtaxo\'jayeva)

Trapetsiyaning asoslari 12 sm va 20 sm, yon tomonlari esa 4 sm va

  1. sm. Kichik asosining uchidan kichik tomoniga parallel to‘g‘ri chiziq o‘tkazilgan. Shu parallel to‘g‘ri chiziq ajratgan uchburchakning peri­metrini toping.

  1. Trapetsiyada: 1) uchta to‘g‘ri burchak; 2) uchta o‘tkir burchak;

  1. uchta burchak yig‘indisi 180° ga teng bo‘la oladimi?

Javobingizni asoslang.

  1. AD va BC asosli ABCD trapetsiyaning B va C burchaklarini toping, bunda ZA = 75° va ZD = 55° (63- rasm). Bo‘sh joylarga mos javoblarni yozing.


Yechilishi. A va B, C va D burchaklar AD va BC parallel to‘g‘ri chiziqlarni ... va ... kesuvchilar bilan kesi- shishidan hosil bo‘lgan ..., shuning uchun ZA + ZB = ...° va ZC + ZD = ...°. Shartga ko‘ra, ZA = 75° va ZD = 55°, u holda ZB = ...° - ZA = ...° - ...° = ...° va ZC = ...° - ZD =
О ОО
Javob: ZB = ...°, ZC = ...°.

  1. ABCD trapetsiyaning asosidagi A va D burchaklari 72° va 86° ga teng. Shu trapetsiyaning qolgan burchaklarini toping.

  2. ABCD trapetsiyaning kichik asosi 6 sm ga, ABE uchburchakning (BE || CD) perimetri 36 sm ga teng. Shu tapetsiyaning perimetrini toping.

  3. T
    10- mavzu.
    o‘g‘ ri burchakli trapetsiyaning qarama-qarshi burchaklaridan biri ikkin- chisidan 40° ga katta. Shu trapetsiyaning burchaklarini toping.


TENG YONLI TRAPETSIYANING XOSSASI
ABCD teng yonli trapetsiyani qaraylik. Bunda AD = akatta asos, BC = b — kichik asos bo‘lsin. Kichik asosining B uchidan BP balandlik o‘tkazaylik (64- rasm). Balandlikning P asosi AD asosni AP va PD kesmalarga ajratsin.
T eorema.
Teng yonli trapetsiyaning o‘tmas burchagi uchidan o‘tkazilgan balandlik katta asosini uzunliklari asoslari ayirmasining yarmiga va asoslari yig‘indisi- ning yarmiga teng bo‘laklarga ajratadi, ya’ni:
Isbot. C uchidan CFLAD ni o‘tkazamiz. To‘g‘ri burchakli ABP va DCF uchburchaklar teng: AB = DC — shartga ko‘ra, BP = CF esa BC va AD parallel to‘g‘ri chiziqlar orasidagi masofa bo‘lgani uchun. Uchburchaklar tengligidan, AP = FD kelib chiqadi.
To‘g‘ri chiziqqa perpendikular ikki to‘g‘ri chiziq o‘zaro parallel bo‘ladi. Parallel to‘g‘ri chiziqlar orasidagi masofa teng bo‘lgani uchun BC = PF = b.
Demak, AP = FD = AD-PF = -Li, "" - a-b a+b
PD = AD - AP = a
Shunday qilib, AP = ■ab va PD =
2 2
ekan.
Masala. Teng yonli trapetsiyaning asosi­dagi burchaklari teng ekanini isbot qiling.
Yechilishi. Trapetsiyaning B va C uch- laridan AD asosiga perpendikular o‘tkazamiz: BPL AD, CFL AD (64-rasmga q.). To‘g‘ri


burchakli ABP va DCF uchburchaklar (gipotenuza va katetga ko‘ra) teng: AB = DC — shartga ko‘ra, BP = CF esa BC va AD parallel to‘g‘ri chiziqlar orasi­dagi masofa bo‘lgani uchun. Uchburchaklar tengligidan, ZA = ZD kelib chiqadi.
A va B, C va D burchaklar AD va BC parallel to‘g‘ri chiziqlarni, mos ravish­da, AB va CD kesuvchilar bilan kesishishidan hosil bo‘lgan ichki bir tomonli bur­chaklar, shuning uchun ZA + ZB = 180° va ZC +ZD = 180°. Bundan ZB = ZC ekani kelib chiqadi.
Shunday qilib, teng yonli trapetsiyaning asosidagi burchaklari teng ekan: ZA = ZD va ZB =ZC. Shuni isbotlash talab qilingan edi.
Savol, masala va topshiriqlar

  1. 1) Qanday trapetsiya teng yonli trapetsiya deb ataladi?

2) Teng yonli trapetsiyaning o‘tmas burchagi uchidan o‘tkazilgan ba­landlik qanday xossaga ega?

  1. Teng yonli trapetsiyaning qarama-qarshi burchaklari ayirmasi 50° ga teng ekani ma’lum bo‘lsa, uning burchaklari nimaga teng?

  2. Teng yonli trapetsiyaning o‘tkir burchagi 60°, asoslari 15 sm va 49 sm ekani ma’lum. Shu trapetsiyaning perimetrini toping.

  3. Teng yonli trapetsiyaning burchaklaridan biri 60° ga, yon tomoni 24 sm ga, asoslarining yig‘indisi esa 43 sm ga teng. Trapetsiyaning asoslarini toping.

  4. Teng yonli trapetsiyaning o‘tmas burchagi uchidan o‘tkazilgan balandlik katta asosini 6 sm va 30 sm li kesmalarga bo‘ladi. Shu trapetsiyaning asoslarini toping.

  5. Teng yonli uchburchakni asosiga parallel to‘g‘ri chiziq bilan kesganda, teng yonli trapetsiya hosil bo‘lishini isbotlang.

  6. Teng yonli trapetsiyaning burchaklaridan biri 105° ga teng. Shu tra­petsiyaning qolgan burchaklarini toping.


  7. Download 7,4 Mb.

    Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   ...   73




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish