1-2-ma’ruza

1-rasm. Quvurli quduqdar
 
 
Quvurli  quduqdarning  konstruktsiyasiga  ma’lum  darajada  yer  ostida  joylashgan  suv 
chuqurligi,  parmalanadigan  qatlam  tuzilishi  va  parmalash  ishlari  ta’sir  qiladi.  Yerni 
parmalash  natijasida  xosil  bo’ladigan  tsilindrik  shakldagi  tik  kanal  devorlari 
quvurlar yordamida mahkamlanadi. Birinchi quvur suv joylashgan suv qatlamining yuqori 
chegarasiga  tushiriladi.  SHundan  so’ng  quduqda  kichkina  diametrli  quvur  tushirilib,  suv 
joylashgan  qatlamning  pastki  chegarasidan  o’tkazilib,  suv  o’tmaydigan  suv  tagidagi 
qatlamga  ozroq,  o’yib  joylashtiriladi.  Quduqda  parmalash  ishlari  bitkazilgach,  quduqqa 
filg’tr tushiriladi. Filg’trlar tuzilishi bo’yicha xar xil bo’lishi mumkin.  
Quvurli quduqdar suv oluvchi qism (filg’tr), suv ko’taruvchi qism va quvurlar og’zidan 
iborat.  Quvurlar  og’zi  tegishli  qurilmalar  bilan  jixozlanib,  u  quduq,  ichida  yo’ki  quduq, 
tashqarisidagi  maxsus  ayvonda  joylashtiriladi.  Yer  osti  suvlari  ancha  chuqurlikda 
joylashgan  bo’lsa,  undagi  suvni  bitta  quvur  bilan  maxdamlash  iloji  bo’lmaydi,  chunki 
quvurlar  pastga  tushirilgan  sari  yer  qarshiligi  oshib  boradi,  shu  bois  quvurlar diametri 
kamaytirilib,  bir  nechta  quvurlarni  ishlatishga  to’g’ri  keladi.  Bu  xolda  quduq,  telesko’ik 
ko’rinishda  bo’ladi.  Quduqding  ogzi  joylashgan  joy  yoki  chuqurdagi  kamera  yer 
satxddan  kamida  0.5  m.  balandlikda  bo’lishi  lozim.  SHu  bilan  birga  quduq,  ogzi 
joylashgan  joyda  elektr  va  tekshiruv-o’lchov  asboblari  joylashtiriladigan  masofa  bo’lishi 
kerak.  Suv  quduganing  yon  atrofi  zich  yo’ilib,  quduq,  atrofidan  quvurlar  orasiga  iflos 
moddalar  va  suv  o’tmasligi  ta’minlanadi.  Quvurli  quduqdarda  berilgan  sarf  bo’yicha 
quvurlar  diametri,  soni  va  filg’tr  uzunligi,  quduqdardagi  suv  satxining  pasayishi, 
quduqdar orasidagi masofalar aniqdanadi.