1-2 amaliy mashg’ulotlar

1-2 amaliy mashg’ulotlar

GMITQT

Muzaffar Sattarov

1

1

Loyihani qurilish qismini boshlang‘ich ma’lumotlari va

tarkibi

2

Ob’ekt bo‘yicha plan va qirqimlarni tuzish

Topsh

iriq

vara

qasi

GMITQT

Muzaffar Sattarov

2

Topog

rafik

c

hizma

m

1

Loyihani qurilish qismini boshlang‘ich ma’lumotlari va 

tarkibi

To‘g‘onlar

–

suv

oqimini

to‘sib,

oldidagi

suv

sathini

ko‘taruvchi gidrotexnik inshoatlardir. To‘g‘onlar vazifasiga ko‘ra,

suvni

ko‘tarish

balandligi,

yuqori

befdan

pastki

biefga

suv

o‘tkazish usuli va qurilgan materiali bo‘yicha sinflarga ajratiladi.

Tuproq to‘g‘onlar - qadimiy gidrotexnik inshoatlardir. Ular

boshqa materiallardan qurilgan to‘g‘onlarga nisbatan bir qator

afzalliklarga ega bo‘lganligi sababli keng tarqalgan. Asosiy

afzalliklari: mahalliy qurilish materiallaridan foydalanish; pastki

qiyaligi tomonidan tuproqni qo‘shimcha to‘kib, to‘g‘on ustini

ko‘tarishni

amalga

oshirish

va

xoxlagan

balandlikdagi

to‘g‘onlarni yaratish imkonini beruvchi konstruksiyani soddaligi;

mukammal tayyorlamasdan xoxlagan asoslarda qurish mumkinligi;

hisob-kitoblarning qabul qilsa bo‘ladigan aniqligi; uzoq muddat

xizmat qilishi va iqtisodiy tejamkorligi va samaradorligini oshiradi.

Tuproq to‘g‘onlarni ko‘tarish uchun turli tuproqlar: qumoq,

qumloq, qum, qum-shag‘al qo‘llaniladi.

GMITQT

Muzaffar Sattarov

3

GMITQT

Muzaffar Sattarov

4

2

Ob’ekt bo‘yicha plan va qirqimlarni tuzish

To’gonning bo’ylama qirqimi va planini chizish uchun boshlang’ich ma’lumotlar topshiriq varaqasidan

olinadi. 

To’g’onning nuqtalarining balandliklarini toppish uchun

eng katta gorizantaldan keying gorizantallar ayiriladi

Masalan

ℎ

1

= ℎ

16

= 81-81=0

ℎ

2

= ℎ

15

= 81 − 78=3

ℎ

3

= ℎ

14

=81-75=6

ℎ

4

= ℎ

13

=81-72=9

ℎ

5

= ℎ

12

=81-69=12

ℎ

6

= ℎ

11

=81-66=15

ℎ

7

= ℎ

10

=81-63=18

ℎ

8

= ℎ

9

=81-60=21

Nuqtalar orasidagi uzunliklarni topish uchun topogrfik

chizmada

gorizantal chiziqlar bilan vertikal chiziq

kesishgan nuqtalarni lineykada o’lchab masshtabga

ko’paytiriladi.

Masalan

𝒍

𝟏−𝟐

= 0,375•40=15

𝒍

𝟗−𝟏𝟎

= 0,25•40=10

𝒍

𝟐−𝟑

= 0,175•40=7

𝑙

10−11

= 0,275•40=11

𝒍

𝟑−𝟒

= 0,25•40=10

𝑙

11−12

= 0,375•40=15

𝒍

𝟒−𝟓

= 0,3•40=12

𝒍

𝟏𝟐−𝟏𝟑

= 0,175•40=7

𝒍

𝟓−𝟔

= 0,225•40=9

𝒍

𝟏𝟑−𝟏𝟒

= 0,225•40=9

𝒍

𝟔−𝟕

= 0,325•40=13

𝒍

𝟏𝟒−𝟏𝟓

= 0,3•40=12

𝒍

𝟕−𝟖

= 0,2•40=8

𝒍

𝟏𝟓−𝟏𝟔

= 0,375•40=10

𝒍

𝟖−𝟗

= 0,425•40=17

GMITQT

Muzaffar Sattarov

5

To’g’onning bo’ylama qirqimini tuzish quyidagi ketma-ketlikda bajariladi

GMITQT

Muzaffar Sattarov

6

To’g’onning bo’ylama qirqimini tuzish quyidagi ketma-ketlikda bajariladi

GMITQT

Muzaffar Sattarov

7

To’gon planini chizish uchun uning xo’l va quruq qiyaliklaridagi nuqtalar uzunliklarini

topamiz

To’g’onning

xo’l

qiyalkidagi

nuqtalar

uzunliklari

quyidagicha topiladi

Masalan

𝒍

𝟏

𝒙

= 𝒎

𝒙

∙ 𝒉

𝟏

=

𝒍

𝟗

𝒙

= 𝒎

𝒙

∙ 𝒉

𝟗

=

𝒍

𝟐

𝒙

= 𝒎

𝒙

∙ 𝒉

𝟐

=

𝒍

𝟏𝟎

𝒙

= 𝒎

𝒙

∙ 𝒉

𝟏𝟎

=

𝒍

𝟑

𝒙

= 𝒎

𝒙

∙ 𝒉

𝟑

=

𝒍

𝟏𝟏

𝒙

= 𝒎

𝒙

∙ 𝒉

𝟏𝟏

=

𝒍

𝟒

𝒙

= 𝒎

𝒙

∙ 𝒉

𝟒

=

𝒍

𝟏𝟐

𝒙

= 𝒎

𝒙

∙ 𝒉

𝟏𝟐

=

𝒍

𝟓

𝒙

= 𝒎

𝒙

∙ 𝒉

𝟓

=

𝒍

𝟏𝟑

𝒙

= 𝒎

𝒙

∙ 𝒉

𝟏𝟑

=

𝒍

𝟔

𝒙

= 𝒎

𝒙

∙ 𝒉

𝟔

=

𝒍

𝟏𝟒

𝒙

= 𝒎

𝒙

∙ 𝒉

𝟏𝟒

=

𝒍

𝟕

𝒙

= 𝒎

𝒙

∙ 𝒉

𝟕

=

𝒍

𝟏𝟓

𝒙

= 𝒎

𝒙

∙ 𝒉

𝟏𝟓

=

𝒍

𝟖

𝒙

= 𝒎

𝒙

∙ 𝒉

𝟖

=

𝒍

𝟏𝟔

𝒙

= 𝒎

𝒙

∙ 𝒉

𝟏𝟔

=

To’g’onning quruq qiyalkidagi nuqtalar uzunliklari

quyidagicha topiladi

Masalan

𝒍

𝟏

қ

= 𝒎

қ

∙ 𝒉

𝟏

=

𝒍

𝟗

қ

= 𝒎

қ

∙ 𝒉

𝟗

=

𝒍

𝟐

қ

= 𝒎

қ

∙ 𝒉

𝟐

=

𝒍

𝟏𝟎

қ

= 𝒎

қ

∙ 𝒉

𝟏𝟎

=

𝒍

𝟑

қ

= 𝒎

қ

∙ 𝒉

𝟑

=

𝒍

𝟏𝟏

қ

= 𝒎

қ

∙ 𝒉

𝟏𝟏

=

𝒍

𝟒

қ

= 𝒎

қ

∙ 𝒉

𝟒

=

𝒍

𝟏𝟐

𝒙

= 𝒎

қ

∙ 𝒉

𝟏𝟐

=

𝒍

𝟓

қ

= 𝒎

қ

∙ 𝒉

𝟓

=

𝒍

𝟏𝟑

қ

= 𝒎

қ

∙ 𝒉

𝟏𝟑

=

𝒍

𝟔

қ

= 𝒎

қ

∙ 𝒉

𝟔

=

𝒍

𝟏𝟒

қ

= 𝒎

қ

∙ 𝒉

𝟏𝟒

=

𝒍

𝟕

қ

= 𝒎

қ

∙ 𝒉

𝟕

=

𝒍

𝟏𝟓

қ

= 𝒎

қ

∙ 𝒉

𝟏𝟓

=

𝒍

𝟖

қ

= 𝒎

қ

∙ 𝒉

𝟖

=

𝒍

𝟏𝟔

қ

= 𝒎

қ

∙ 𝒉

𝟏𝟔

=

GMITQT

Muzaffar Sattarov

8

To’g’onning planini tuzish quyidagi ketma-ketlikda bajariladi.

GMITQT

Muzaffar Sattarov

9

To’g’onning planini tuzish quyidagi ketma-ketlikda bajariladi.

GMITQT

Muzaffar Sattarov

10

To’g’onning planini tuzish quyidagi ketma-ketlikda bajariladi.

GMITQT

Muzaffar Sattarov

11

To’g’onning planini tuzish quyidagi ketma-ketlikda bajariladi.

GMITQT

Muzaffar Sattarov

12

To’g’onningbo’ylamaqirqimi va plani

To’g’on xo’l

qiyaligi

To’g’on quruq

qiyaligi

To’g’on usti