1- mustaqil ta’lim. Zamonaviy axborot-kommunikatsiya texnologiyasi texnologiyalari va ularning didaktik imkoniyatlari

Grafik planshet (digitayzer) – foydalanuvchining qo‘l harakati orqali grafik ma’lumotlarni kiritish imkonini beruvchi qurilma. Digitayzerlar planshetning koordinatalar tizimiga bog‘langan nuqtaning aniq koordinatalarini kiritish imkonini beradi. Digitayz erlarning dastlabki modellari planshetga biriktirilgan chizmaning koordinata nuqtalarini kiritish imkonini bergan. Buning uchun ular «optik nishon»li manipulator va bir necha tugmalar bilan jihozlangan. Tugma bosilishi bilan digitayzer joriy koordinata nuqtalarini uzatadi, grafik ilovalarda bu koordinata nuqtalari grafik soddaliklarni chizish uchun qo‘llaniladi. Zamonaviy digitayzerlar qalam bilan ham jihozlangan. Bu qalam yordamida tasvirlarni chizish (yozish) va quyuqlashtirish mumkin. Planshet tarkibida oddiy ishlashi ham mumkin bo‘lgan maxsus sichqoncha bo‘lishi mumkin. A3-A6 formatdagi planshetlar keng tarqalgan, katta formatli planshetlarning narxi qimmat, ammo chizish va quyuqlashtirish uchun kichik formatli planshetlar qulay hisoblanadi. Planshetlar yuqori tiniqlik berishni (1000, 2540 dpi va undan yuqori), 0,1–0,2 mm xatolikni ta’minlaydi. Qalamlar 256 tagacha va undan yuqori bo‘lgan gradatsiylarni ajratadi, ulanish interfeysi esa SOM-port yoki USB shinasi orqali amalga oshiriladi.
P lanshetlarning ichki qurilmalari turlicha bo‘lishi mumkin. Agarda planshet antennani qabul qiluvchi matritsaga ega bo‘lsa, u holda ko‘rsatkich batareyka yoki elektr kabeli orqali oziqlanuvchi elektromagnit signallar gene ratori ko‘rinishida bo‘ladi. Teskari konstruksiya bo‘lishi ham mumkin, bunda uzatuvchi antennalar planshetda, qabul qiluvchi esa qalamda joylashgan bo‘ladi. Sensor panelli planshetlar qalamn ing mexanik ta’sirini qabul qiladi. Cho‘ntak ShK larda suyuq krisstalli ekran bilan bir lashtirilgan sensorli panellar bi riktirilgan grafik ma’lu motlarni va qo‘lda yozilgan matnl arni kiritishning asosiy qurilm alari

16-mustaqil ta’lim . Ta’limda etishda internet xizmatlaridan foydalanish
Skanerning ishini boshqarish uchun drayver deb nomlanuvchi muvofiq dastur kerak bo‘ladi. Yaqin vaqtlargacha skanerlar uchun mo‘ljallangan har bir drayver o‘zining shaxsiy interfeysiga ega edi. Bugungi kunda skanerlar uchun TWAIN standarti mavjuddir.
TWaIN – bu amaliy dastur bilan tashqi qurilmalarning o‘zaro ma’lumot almashishini ta’minlaydigan standart. Bu standart skanerdan ma’lumotlarni olishni talab qilgan ilovani va skanerni bog‘lab turuvchi dasturiy drayverning vazifalarini izohlab beradi. Barcha yirik skaner ishlab chiqaruvchi kompaniyalar skaner va amaliy dasturlarning bir-biriga mos kelishini ta’minlash uchun majburiy holda TWAIN standartini qo‘llaydilar.
TWAIN spetsifikatsiyasini yaratishdan asosiy maqsad moslikni ta’minlash muammosini yechish, ya’ni turli xil kiritish qurilmalarini ixtiyoriy dasturiy ta’minot bilan oson birlashtirish edi. Aniqroq aytganda, bir necha asosiy savollarga javob beradi: birinchidan, kompyuterlarning turli platformalarini quvvatlash; ikkinchidan, turli qurilmalarni (turli skanerlar va videoni kiritish qurilmalari bilan birga) quvvatlash; turli skanerlardan va video kiritish qurilmalaridan foydalanish; uchinchidan, turli formatdagi ma’lumotlar bilan ishlash imkoniyatini ta’minlash. TWAIN-interfeysi tufayli TWAINni quvvatlaydigan amaliy dasturlar, masalan, CorelDraw, Picture Publisher, PhotoFinish ishlayotganda bir vaqtning o‘zida tasvirlarni kiritish mumkin. Demak, ixtiyoriy TWAINni quvvatlaydigan dastur TWAIN ni quvvatlaydigan skaner bilan birga ishlay oladi.
Tasvir ko‘rinishlari kompyuterda turli, masalan, TIFF, RSX, VMR, GIF va boshqa formatdagi grafik fayllarda saqlanishi mumkin. Rasmni skanerlashda olingan fayl katta o‘lchamli va hajmli (10– 100 MBayt) bo‘ lishi mumkin. Saqlanayotgan axborotning hajmini kamaytirish uchun, odatda, bunday fayllarni kompressiyalash (siqish) jarayoni qo‘llaniladi.
Epson skanerlari uchun majmua tarkibida qabul qilingan tasvirni skanerlash va qayta ishlash bilan bog‘liq bo‘lgan masalalarni bajaruvchi dasturiy ta’minot mavjud bo‘ladi.