1- mavzu: Morfemika

ma’nosini ham ifodalaydi. Bu qo‘shimcha      –gina ayiruv yuklamasi bilan 
omonimdir. Farqlari: -gina yuklamasi barcha qo‘shimchalardan kеyin qo‘shiladi; -
gina yuklamasi urg‘u olmaydi, -gina qo‘shimchasi esa urg‘u olishi mumkin. 
XULOSA: 
Narsa-buyum,  shaxslarni  yoki  joy  nomlarini    bildiradigan  so‘zlar  turkumi  ot  deb 
ataladi. Ot kim? nima? qayer? so‘roqlariga javob bo‘ladi. 
Otlarning leksik (ma’noviy) xususiyatlari: 
1) otlar shaxs, narsa yoki joy nomini bildiradi: odam, kitob, shahar; 
2)  otlar  ma’no  jihatidan  shaxs  otlari,  narsa-buyum  otlari  va  joy  nomini  bildiruvchi 
otlarga bo‘linadi;  
Otlarning leksik–grammatik xususiyatlari 
Otlarning grammatik xususiyatlari:   
1) morfologik xususiyatlari:  
a)  otlar  kelishik  qo‘shimchalari  bilan  qo‘llanadi,  birlik  va  ko‘plik  sonda  ishlatiladi 
(kelishik  va  son  shakli  ularning  doimiy  xususiyatidir),  egalik  qo‘shimchalarini  oladi  
(bu doimiy xususiyat emas).  
b) otlar sifat o‘rnida qo‘llanishi mumkin: asfalt yo‘l, tilla bilaguzuk, temir sandiq.  
2) sintaktik xususiyatlari:  
a)  otlar  gapda  bosh  bo‘lak,  ikkinchi  darajali  bo‘lak,  shuningdek,  undalma  bo‘lib 
keladi: 
Onam  parrandachilik  fermasida  ishslaydi.  Bilim  manbai  kitobdir.              Maktabda 
ilmning  poydevoriga  asos  solinadi.  Bugungi  ishni  ertaga    qo‘yma!  Bolalar,  ko‘cha  
harakati qoidalariga rioya qiling!  

---

 
59 
 
b) otlar yakka gap vazifasini ham bajarishi mumkin: Kuz. Yig‘im-terim avjiga chiqqan