1- маърузаўрнатилган операцион тизимга кириш

МАВЗУ: ЎРНАТИЛГАН ОПЕРАЦИОН ТИЗИМГА КИРИШ

Режа

• Ўрнатилган операцион тизимлар.
• Windows Embedded.
• Реал вақт тизимлари.
• Реал вақт операцион тизим турлари.

Ўрнатилган операцион тизимлар

Ўрнатилган операцион тизимлар ўрнатилган компьютер тизимлари учун мўлжалланган операцион тизимлардир. Бундай ОТлар ихчам, заҳиралардан фойдаланиш нуқтаи назаридан самарали, ишончли бўлиши керак.

Шу билан бирга, ўрнатилмаган компьютер операцион тизимларининг кўплаб фойдаланилмайдиган функциялари махсус иловаларга мослаштирилган ҳолда махсуслаштирилади ва ташлаб юборилади.

Кўп ҳолларда ўрнатилган операцион тизим деганда реал вақт операцион тизимлари тушунилади, ва аксинча реал вақт операцион тизими деганда ўрнатилган операцион тизим тушунилади.

Ўрнатилган операцион тизимлар

Одатда, ўрнатилган операцион тизим ишлаётган аппарат таъминот заҳиралари имкониятлари чекланган бўлади, масалан тезкор хотира қурилмаси (ТХҚ, RAM-Random Access Memory) ва доимий хотира қурилмаси (ДХҚ, ROM – Read Only Memory).

Шунинг учун ҳам ўрнатилган аппарат таъминот учун яратиладиган тизимлар ниҳоятда махсуслаштирилган бўлади, бу эса чекланган заҳиралар туфайли (low if compared to non-embedded systems) бундай тизимлар махсус масалалар ёки соҳани қамраб олади.

Асосий марказий процессорнинг қайта ишлаш имкониятидан максимал даражада фойдаланиш учун ўрнатилган тизим яратувчилари бундай тизимларни ёзишда кўп ҳолларда Ассемблер тилидан фойдаланадилар.

Ўрнатилган операцион тизимлар ўрнатилган тизимларда

Linux ядросига асосланган ўрнатилган операцион тизимлар маиший техника ўрнатилган тизимларида фойдаланилади.

Уларнинг универсаллиги туфайли Linux ядросига асосланган операцион тизимлар сенсорли ўрнатилган қурилмаларда, хусусан, смартфонларда ва таблетларда фойдаланилади.

Ўрнатилган Linux операцион тизимининг афзаллигини ўз ичига бир неча етказиб берувчилар томонидан қўллаб-қувватланиши билан кўрсатиш мумкин. Ушбу операцион тизимларда муаллифлик ёки лицензион тўловлар йўқ, барқарор ядрога эга, бошланғич кодни ўқиш, ўзгартириш ва қайта компиляция қилиш имкониятлари бор.