1- laboratoriya mashg’ulot

1- Laboratoriya mashg’uloti


Mavzu: Bilimlar bazasi haqida tushuncha, sun'iy intellekt, sun'iy intellekt sohasidagi tadqiqotlarning asosiy yo'nalishlari

1. Bilimlar bazalari tushunchasi.

2. Bilimlar bazalarning tuzilishi va vazifalari.
3. Bilimlar bazalaridan foydalanishning texnologiyasi.
Darsning maqsadi: Bilimlar bazasining faktlari va qoidalari ko'rinishida predmet sohasi bo'yicha bilimlarni tasvirlash.


Ish uchun kerakli jihoz va materiallar: Shaxsiy kompyuter, Windows operatsion tizimi, Access dasturi, ma’ruza matni va adabiyotlar.


1. Bilimlar bazalari tushunchasi
Avtomatlashtirilgan axborot texnologiyalarini axborotli ta’minlani-shini rivojlanishida iktisodiy faoliyatni boshkarish sun’iy intellekt so-xasida kullashda eng katta kizikish uygotadi. Ekspert tizim - bu yukori mala-kali mutaxassislar, ekspertlarning bilimlarini tizimli jamlash, umum-lashtirish, taxlil kilish va baxolashga asoslangan maxsus kompyuterli tizim-larni yaratish, bu soxada yutuklarni amalga oshirishning shakillaridan biri buladi. Ekspertli tizimda bilimlar bazalaridan foydalaniladi, unda anik predmetli soxa xakida bilimlar takdim etiladi.
Bilimlar bazasi - bu ba’zi bir predmetli soxada murakkab vazifalar-ning echimini topish uchun taxlil va xulosalarni keltirib chikaruvchi model-lar, koidalar va omillar (ma’lumotlar)ning majmuisidir.
Axborotli ta’minlashning aloxida, yaxlit tuzilishlari kurinishida ajratilgan va tashkil kilingan predmetli soxa xakidagi bilimlar yakkol buladilar va bilimlarning boshka turlari, masalan, umumiy bilimlardan ajra-ladilar. Bilimlar bazalari nafakat va shunchaki rasmiy (matematik) mantik asosida, balki tajriba, omillar, evrestika asosida xam fikrlashni bajarish-ga imkon beradi, ya’ni ular inson mantikiga yakinlashtirilgandir.
Sun’iy intellekt (akl) soxasidagi ishlamalar murakkab kundalik bul-magan vazifalarni echish uchun ba’zi bir predmetli soxa xakidagi yukori si-fatli maxsus bilimlarning katta xajmlaridan foydalanish maksadiga ega.
Bilimlar bazasi ekspertli tizimining asosidir, u uni kurish jaraeni-da jamlanadi. Bilimlar fikrlash va vazifalarini echish usulini yakkol ki-lishga imkon beruvchi yakkol kurinishda aks ettiriladi va karorlarni kabul kilishni soddalashtirish uchun tashkil kilingan. Ekspertli tizimni xabardo-rligini asolovchi bilimlar bazasi muassasalar, bulimlar, mutaxassislari-ning bilimlarini, mutaxassislar guruxi tajribasini uz ichiga oladi va in-stitutsional bilimlar (malakali, yangilanib turuvchi strategiyalar, usullar, karorlar majmuasi)dan iborat buladi