1- dars. Mavzu: Masalalarni kompyuterda yechish bosqichlari

I.Tashkiliy qism: Salomlashish, navbatchi axboroti, fan yangiliklari bilan tanishish, kompyuterlarni ishchi holatida ekanligini aniqlash.
II. O`tilgan mavzuni so`rash.
1. Faylga yangi ma 'lumotlar qo 'shish uchun uni qaysi protsedura yordamida ochish kerak?
2. Ma 'lumotlarni o 'qish uchun fayl qaysi protsedura yordamida ochiladi?
3. Matnli fayldan ma 'lumotlarni o 'qish uchun qaysi operatorlardan foydalaniladi ?
4. Read operatori bilan ReadLn operatorlarining farqini aytib bering.
5.ReadLn operatorida bir nechta o'zgaruvchi ishtirok etsa, ular qanday yoziladi?
6.Eof funksiyasining vazifasini aytib bering.


Fayllar bilan ishlash mavzusiga oid dasturlar tuzish
1.Sinfdoshlaringizning familiya va ismlaridan tashkil topgan «SINF.TXT» nomli matnli fayl hosil qiluvchi dastur tuzing.

Program Sinf;

Uses crt;
var f : Text; i : Integer; ism : String;
Begin
Assign(fio, 'c:sinf.txt'); Rewrite(f); For i:=l to 7 Do begin
WriteLn(I,'-o^vquvchining familiyasi va ismini kiriting='); ReadLn(ism);
Writeln(f,ism);end;
Close(fio); readln;
End.

2.«sinf.txt» faylida berilgan 9-sinf o'quvchilarning familiyalari ichidan «M» harfi bilan boshlanadiganlarini ekranga chiqaruvchi dastur tuzing.

Program misol_2;
Uses crt;
var hafta: array[1..7]of string; f : Text; s: string ; I: integer;
Begin clrscr
Assign(f, 'c:sinf.txt'); Reset(f);
For i:=1 to 7 do begin
Readln(f,s); if s[1]= ‘M’ then Writeln(s); end;
Close(f); readln;
End.

3.«sinf.txt» faylida berilgan 9-sinf o'quvchilarning familiyalari ichidan «B» harfi bilan boshlanadiganlarini ajratib olib, ulardan «bsinf.txt» faylini hosil qiluvchi dastur tuzing.

Program misol_3;
Uses crt;
var hafta: array[1..7]of string; f1,f2 : Text; s: string ; I: integer;
Begin clrscr
Assign(f1, 'c:sinf.txt'); Reset(f1);
Assign(f2, 'c:bsinf.txt'); Reset(f2);
For i:=1 to 7 do begin
Readln(f1,s); if s[1]= ‘B’ then Writeln(f2); end;
Close(f1); Close(f2); readln;
End.

4*. y=sm²x funksiyasining [-_{ }, _{ }] oraliqdagi qiymatlarini 0,01 qadam bilan hisoblang. Natijalarni «sinus.out» faylida saqlab qo'ying.

Program misol_4;
Uses crt;
var ism: string; f : Text; I: integer;
Begin clrscr
Assign(f, 'c:sinf.txt'); Rewrite(f);
For i:=1 to 7 do begin
Writeln(I,’-o’quvchining familiyasi va ismini kiriting=’);
Readln(ism); writeln(f, ism); end; Close(f); readln;
End.
5*. «sinus.out» fayliga izoh qo'shuvchi dastur tuzing.