M-5. Quyidagi integer turdagi M chiziqli massiv elementlariga bo‗sh katakda turiga mos qiymat bering.
Massivni tavsiflang.
2)
Jadval nomini G deb olamiz. Elementlar tartib raqamlarini satr bo‗yicha 1, 2 (chunki 2 ta satr
bor), ustun bo‗yicha 3, 4, 5, 6 (chunki 4 ta ustun bor) deb o‗zgartiramiz. Tavsifi:
var G: array[1..2,3..6] of string;
19
- dars. Standart funksiyalar
va protseduralar, alge- braik
ifodalar mavzusiga
T-6. Trunc(4.7)=Round(4.7) o‗rinlimi? Javobingizni izohlang.
Topshiriqni bajarilishi. 0‗rinli emas. Chunki Trunc funksiyasi o‗zgaruvchi turini butun turga
o‗zgaruvchi qiymatini butunlashtirib (kasr qismini tashlab yuborib) o‗tkazadi: Trunc(4.7) = 4, Round
funk¬siyasi esa o‗zgaruvchi turini butun turga o‗zgaruvchi qiymatini yaxlit- lab (kasr qismidagi 5 dan
kichik raqamni butunlay tashlab yuborib, 5 va undan katta raqamlami oldingi xonadagi raqamni oshirish
sharti bilan tashlab yuborib) o‗tkazadi: Round(4.7) = 5.
T-7. sin x-c ko‗rinishidagi yozuv Paskalda nima uchun xato hisoblanadi?
Topshiriqni bajarilishi. Paskal dasturlash tilida identifikator nomi¬da probel ishlatib bo‗lmaydi, shuning
uchun sin x xato yozilgan identi¬fikator nomi hisoblanadi. Agar sinx funksiyasi Paskal tilida yozilishi
kerak bo‗lsa, u holda argument qavsga olinishi shart: sin(x) kabi.
T-8. 2*-v ko‗rinishidagi yozuv Paskalda to‗g‗ri yozilganmi? Ja- vobingizni izohlang.
Topshiriqni bajarilishi. To‗g‗ri yozilgan. Chunki, Paskal tilida ifo- dadagi belgisidan keyin yozilgan
belgisi v o‗zgaruvchini isho- rasi deb olinadi. Masalan: agar v:=2 bo‗lsa, 2*-v= -2*2— — 4; agar v:= -7
bo‗lsa, u holda 2*-v=2*-(-7)=2*7=14.
T-9. sqr(abs(x +sin(x))-pi) ifodada amallar bajarilish tartibini izohlang.
Topshiriqni bajarilishi. Qavslarga e‘tibor berib, birinchi navbatda sin(x) funksiyasi, ikkinchi navbatda
x+sin(x) yig‗indi, uchinchi nav¬batda abs(x+sin(x)) funksiyasi, to‗rtinchi navbatda abs(x +sin(x))-pi
ayirma,
va nihoyat, beshinchi navbatda sqr (abs(x +sin(x))-pi) hisob- lanishini aniqlaymiz.
M-l. Mavzuning 1-misolidagi qo‗zg‗aluvchi nuqtali sonlarni qo‗zg‗almas nuqtali sonlarga o‗tkazing.
Yechim. Mavzuning birinchi misolida qo‗zg‗aluvchi nuqtali son- lami mos funksiyalari bilan ko‗chirib
olib qo‗zg‗almas nuqtali sonlarga o‗tkazamiz:
abs(-4.9)
4.9000000000e+00
4.9
abs(4.9)
4.9000000000e+00
4.9
sqr(2.5)
6.2500000000e+00
6.25
Sqrt(16)
4.0000000000e+00
4
Sqr(O.O)
0.0000000000e+00
0
Sqrt(0.1'6)
4.0000000000e-01
0.4
Sin(0) '
0.0000000000e+00
0
Sin(l)
8.4147098481 e-01
0.84147098481
Int(5.3)
5.0000000000e+00
5
Int(5)
5.0000000000e+00
5
Int(-5.3)
-5.0000000000e+00
-5
frac(5.3)
3.0000000000e-01
0.3
frac(-5.3)
-3.0000000000e-01
-0.3
frac(5)
0.0000000000e+00
0