1- bob. Mexanika

1- Bob. MEXANIKA 

I. KINEMATIKA 

1. Asosiy tushunchalar 

1. Jism fazodagi vaziyatining vaqt o‘tishi bi-

lan  boshqa  jismlarga  nisbatan  o‘zgarishi 

….. deyiladi. Nuqtalar o‘rniga to‘g‘ri tasdiqni 

qo‘ying? 

   A) mexanika   B) ilgarilanma harakat  

   C) mexanik harakat   D) traektoriya 

2. Jismning boshlang‘ich va oxirgi vaziyat-

larini  tutashtiruvchi  yo‘nalgan  kesma  ….. 

deyiladi.  Nuqtalar  o‘rniga  to‘g‘ri  tasdiqni 

qo‘ying? 

   A) traektoriya  B) ko‘chish  

   C) yo‘l    D) moddiy nuqta 

3. Jism harakati davomida fazoda qoldirgan 

izi ….. deyidali. Nuqtalar o‘rniga to‘g‘ri tas-

diqni qo‘ying? 

   A) traektoriya  B) ko‘chish  

   C) yo‘l    D) moddiy nuqta 

4.  Quyidagi  hollarning  qaysilarida  jismni 

moddiy  nuqta  deb  hisoblab  bo‘lmaydi:  1) 

Toshkent  –  Moskva  yo‘nalishida  samalyot 

uchmoqda  2)  Yer  –  Quyosh  atrofida 

aylanmoqda  3)  uzunligi  200  m  bo‘lgan 

poyezd  800  m  uzunlikdagi  ko‘prikdan  o‘t-

moqda 4) Yer o‘z o‘qi atrofida aylanmoqda 

   A) 1,2   B) 3,4   C) 1,4   D) 2,3 

5. Sanoq sistemasini nimalar tashkil etadi? 

   A) sanoq jismi va koordinatalar sistemasi   

   B) koordinatalar sistemasi va vaqtni   

       o‘lchaydigan asbob  

   C) sanoq jismi va vaqtni o‘lchaydigan  

       asbob  

   D) sanoq jismi, unga bog‘langan koordi-      

       natalar sistemasi va vaqtni o‘lchaydi- 

       gan asbob 

6. Nuqtalar o‘rniga kerakli iborani qo‘ying. 

Moddiy  nuqtaning  biror  vaqt  davomida 

qoldirgan izi uzunligi … deyiladi? 

   A) ko‘chish     B) traektoriya  

   C) yo‘l    D) mexanik harakat 

7. Skalyar kattaliklar deb nimaga aytiladi? 

   A) faqat son qiymatiga ega bo‘lgan katta-   

       liklar 

   B) faqat yo‘nalishga ega bo‘lgan kattalik- 

       lar 

   C) ham son qiymatika ham yo‘nalishga  

       ega bo‘lgan kattaliklar 

   D) ham son qiymatika ham yo‘nalishga  

       ega bo‘lmagan kattaliklar 

8. Vektor kattaliklar deb nimaga aytiladi? 

   A) faqat son qiymatiga ega bo‘lgan katta-   

       liklar 

   B) faqat yo‘nalishga ega bo‘lgan kattalik- 

       lar 

   C) ham son qiymatika ham yo‘nalishga         

       ega bo‘lgan kattaliklar 

   D) ham son qiymatika ham yo‘nalishga  

       ega bo‘lmagan kattaliklar 

9. Quyida berilgan kattaliklardan qaysilari 

skalyar kattaliklarga kiradi? 

1) hajm;  2) vaqt;  3) tezlik;  4) massa;  

5) kuch;  6) yo‘l  7) tezlanish 

   A) 1,2,3,4  B) 1,2,4,6  C) 3,5,7  D) 1,2,4,7 

10. Quyida berilgan kattaliklardan qaysilari 

vektor kattaliklarga kiradi? 

1) hajm;  2) vaqt;  3) tezlik;  4) massa;  

5) kuch;  6) yo‘l  7) tezlanish 

   A) 1,2,3,4  B) 1,2,4,6  C) 3,5,7  D) 1,2,4,7 

11.  Qaysi  holatda  ko‘chish  yo‘ldan  uzun 

bo‘ladi?  

   A) to‘g‘ri chiziq bo‘ylab harakatda  

   B) aylana bo‘ylab harakatda  

   C) hech qachon     

   D) egri chiziqli harakatda  

12. Gorizontal tekislikda sharcha dumala-

nib  ketmoqda.  Mazkur  sharchaning  qaysi 

nuqtasi ilgarilanma harakat qiladi?  

   A) markaziy nuqtasi       

   B) barcha nuqtalari  

   C) faqat sirtidagi nuqtalari  

   D) unday nuqtasi mavjud emas 

13.  Sportchi  stadiondagi  uzunligi  400  m 

bo‘lgan  yugurish  yo‘lakchasini  2  marta 

to‘liq aylanib chiqdi va start berilgan joyga 

qaytib  keldi.  Bu  harakat  davomida 

sportchining yurgan yo‘li va ko‘chishini top-

ing (m)? 

   A) 400, 400     B) 800, 400  

   C) 400, 200     D) 800, 0 

14.  Avtobus  ertalab  yo‘lga  chiqdi  va  ish 

vaqti  tugagach  bazadagi  o‘z  o‘rniga  qaytib 

keldi.  Bunda  hisoblagichning  ko‘rsatgichi 

600  km  ga  ortdi.  Avtobusning  yo‘li  va 

ko‘chishini toping (km)? 

   A) 600; 0      B) 1200; 0  

   C) 0; 600      D) 600; 300 

15. Avtomabil to‘g‘ri chiziq bo‘yicha 36 km  

harakatlandi va to‘xtab ortiga 15 km qaytdi.  

Uning ko‘chish va yo‘lini toping (km)? 

   A) 21, 51  B) 51, 36  C) 51, 21  D) 36, 51 

16. Koptok 3 m balandlikdan yerga tushdi 

va  yerdan  qaytib  ko‘tarilayotganda,  70  cm 

masofada ushlab olindi. Uning ko‘chishi va 

yo‘lini toping (m)? 

   A) 3,07; 2,03       B) 3; 0,7   

   C) 3,7; 2,3           D) 3,7; 0,7 

17.  Yo‘lovchi  to‘g‘ri  chiziq  bo‘ylab  64  m 

masofani o‘tdi va to‘xtab, ortga 12 m maso-

fani yurdi. Yo‘lovchining bosib o‘tgan yo‘li va 

ko‘chishini toping (m)?  

   A) 76; 52   B) 52; 76   C) 20; 18   D) 20; 15 

18. Geologlar guruhi sharq tomonga 8 km 

harakatlandi va to‘xtab g‘arb tomonga 6 km 

---

4 

 

qaytdilar. Geologlar guruhining ko‘chishi va 

yo‘lini toping? 

   A) 14; 10  B) 2; 14 C) 10; 8  D) 6; 8 

19.  Vertalyot  aniq  shimol  tomonga  8  km 

harakatlangandan  so‘ng  kursorni  g‘arb 

tomonga  o‘zgartirdi  va  yana  6  km  hara-

katlandi. Vertalyotning bosib o‘tgan maso-

fasi va ko‘chishini toping (km)? 

   A) 14; 10    B) 14; 2   C) 10; 2   D) 2;8 

20. Havo shari 600 m balandlikka ko‘tardi 

va  shamol  uni  gorizontal  yo‘nalishda 

ma’lum masofaga uchurib ketdi. Agar havo 

sharining ko‘chishi 1 km bo‘lsa, uning bosib 

o‘tgan yo‘lini toping (m)? 

   A) 1600   B) 1400    C) 1000   D) 800 

21. Havo shari ma’lum balandlikka ko‘taril-

gandan  so‘ng  shamol  uni  gorizontal 

yo‘nalishda 800 m masofaga uchurib ketdi. 

Agar havo sharining ko‘chishi 1 km bo‘lsa, 

uning bosib o‘tgan yo‘lini toping? 

   A) 1600   B) 1400    C) 1000   D) 800 

22. Piyoda ko‘cha bo‘ylab 240 m yurib o‘ng 

tomonga  buruldi(90

0 

ga)  va  yana  70  m 

yurdi.  Piyodaning  bosib  o‘tgan  yo‘li  uning 

ko‘chishidan qanchaga ko‘p. 

   A) 60    B) 25    C) 24    D) 21  

23.  Futbolchi  maydon  bo‘ylab  q4uyidagi 

ketma  –  ketlikda  yugurdi.  Sharqqa  30  m, 

shimolga 10 m, sharqqa 10 m, janubga 40 

m. Futbolchining ko‘chishini toping (m)? 

   A) 0     B) 50     C) 70     D) 10 

24. Jism OX o‘qida koordinatasi 2 m bo‘lgan 

nuqtadan koordinatasi 8 m bo‘lgan nuqtaga  

o‘tdi. Jismning ko‘chishini toping(m)?  

   A) 8     B) 2     C) 10     D) 6 

25. Moddiy nuqta Ox o‘qidagi koordinatasi 

2  m  bo‘lgan  nuqtadan  Ox  o‘qiga  teskari 

yo‘nalishda 8 m masofani o‘tdi. Uning oxirgi 

koordinatasini toping (m)? 

   A) 6    B) -6    C) 8    D) -8 

26. Moddiy nuqta koordinatasi (7;11) bo‘l-

gan  nuqtadan  koordinatasi  (4;7)  bo‘lgan 

nuqtaga  ko‘chdi.  Ko‘chish  vektorining  mo-

dulini toping (m)? 

   A) 5    B) 3    C) 2    D) 6  

27. Moddiy nuqta koordinatasi (9;8) bo‘lgan  

nuqtadan  koordinatasi  (15;0)  bo‘lgan  nuq-

taga ko‘chdi. Ko‘chish modulini toping (m)?  

   A) 5    B) 3    C) 2    D) 10 

28. Moddiy nuqta koordinatasi (x;5) bo‘lgan 

nuqtadan koordinatasi (9;8) bo‘lgan nuqta-

ga  ko‘chdi.  Ko‘chish  moduli  5  m  ga  teng 

bo‘lsa, x koordinata qiymatini toping (m)? 

   A) 0 yoki 10      B) -5  yoki 13     

   C) 2 yoki -13     D) 5  yoki 13  

29. Moddiy nuqta A(1;2) bo‘lgan nuqtadan 

B(2;3)  nuqtaga  va  so‘ngra  C(2;1)  nuqtaga 

ko‘chdi. Moddiy nuqtaning A dan B ga va B 

dan C ga ko‘chish vektorlari modulini top-

ing (m)? Koordinatalar metrda berilgan.  

   A)  2; 2  B) 2; 2   C)  2; 2   D) 2; 2   

30.  Rasmda  berilgan