Qisqartmasi
|
Manosi (англ.)
|
Tarifi
|
S
|
Substitute
|
biror narsani almashtirish,masalan, komponentlar, materiallar va boshqalar
|
C
|
Combine
|
Misol uchun, boshqa funktsiyalar, qurilmalar bilan birlashtiring.
|
A
|
Adapt
|
Biror narsa qo'shing, masalan, yangi elementlar, funktsiyalar
|
M
|
Modify
|
O'zgartirish, masalan, o'lcham, shakl, rang yoki boshqa atributni o'zgartirish
|
P
|
Put
|
Boshqa narsalarga ham murojaat qilish, masalan boshqa biror sohaga
|
E
|
Eliminate
|
Qoshimchalarni olib tashlang, asosiy jarayonni soddalashtirish
|
R
|
Reverse
|
O'rnini almashtirish, aylantirish, qarama-qarshilik uchun foydalanishni toping.
|
“SCAMPER” – kreativ ta’lim metodi.
SUBSTITUTE (ALMASHTIRISH)- nima bilan almashtirish mumkin?
COMBINE (BIRLASHTIRISH)- nima bilan birlashtirish mumkin?
ADAPT (MOSLASHTIRISH)-nima bilan moslashtirish mumkin?
MODIFY/MAGNIFY (MODIFIКATSIYA BOSHQA TURI (HOLATI))-Qanday yaxshilashim mumkin? (katta, uzoqroq, balandroq, ortiqcha ishlangan, qo’shimcha funktsiyalarni bajarish)
PUT TO OTHER USES (BOSHQA SOHALARDA QO’LLASH)-Nima o’zgarishi mumkin? (uning miqyosidagi o’sish yoki kamayishi, shakli o’zgarishi, belgilar (masalan, rang) va boshqalar)
ELIMINATE (QISҚARTIRISH)-yana qanday holda qo’llash mumkin? REARRANGE/REVERSE (TARTIBINI O’ZGARTIRISH)-Nimani qayta tiklash mumkin? (Buyurtmani o’zgartirish, komponentlarni almashtirish, tezlik va boshqalar).
CMS va uning imkoniyatlari mavzusi orqali “SCAMPER” – kreativ ta’lim metodining qo’llanishi.
O’quvchilar mnemonik sxemadan foydalangan holda agarda shokoloddan mashhur olmali pirogni pishirishda shokoladdan foydalanilsa va pishirish jarayonida pirogning tarkibi yoki shakli o’zgartirilsa qanday natijaga olib kelishi va qanady qilib bu shokoladli pirogni Mayn shahrining mashhur pirogiga aylantirish mumkinligi tahlil qiladilar”. Ko’p yillar avval Aleks Osborn moslashuvchanlik bilan fikrlashni kuchaytiruvchi savollar toifasini tuzib chiqqan (1963). Eberlening 1971 yilda ishlab chiqqan SCAMPER mnemonik sxemasi substitute (almashtirmoq, o’zgartirmoq), combine (birlashtirmoq), adapt (moslashtirmoq), modify (o’zgartirmoq, boshqa shakl bermoq), maximizeG’minimize (maksimallashtirmoq, minimallashtirmoq), put to other uses (boshqa soha, usulda qo’llash), eliminate (oldini olmoq) va rearrange (qo’llanilishini o’zgartirish) kabi tushunchalar asosida ishlab chiqilgan. 4-sinf o’qituvchisi SCAMPER mnemonik sxemasidan bo’lajak pedagoglarda moslashuvchan fikrlashni rivojlantirishda istiqomat qilayotgan shahri, tuman, mahallasining ramzi yoki iqtisodiyot, sanoat, oziq-ovqat sohasiga tegishli ma’lumotlarni va aynan Mayn shahrining ramzi bo’lshan mashhur olmali pirogidan o’quvchilar e’tiborini tortishda foydalanganini ko’rsatadi.
O’quvchilar mnemonik sxemadan foydalangan holda agarda shokoloddan mashhur olmali pirogni pishirishda shokoladdan foydalanilsa va pishirish jarayonida pirogning tarkibi yoki shakli o’zgartirilsa qanday natijaga olib kelishi va qanady qilib bu shokoladli pirogni Mayn shahrining mashhur pirogiga aylantirish mumkinligi tahlil qiladilar”.
Do'stlaringiz bilan baham: |