Innovatsiya faoliyatini boshqarish
O‘zbekistonda innovatsion faoliyatni boshqarishning davlat mexanizmi va huquqiy-me’yoriy asoslari yaratilgan. Chu- nonchi, 2009-yil 12-martda 0 ‘zbekiston Respublikasi Birinchi Prezidentining «2009-2014-yillarda ishlab chiqarishni mo- demizatsiyalash, texnik va texnologik qurollantirishning eng muhim loyihalarini amalga oshirish chora-tadbirlari Dasturi to‘g‘risida»gi Qarori qabul qilingan edi. Bu hujjatga muvo- fiq 852 ta investitsion loyihani amalga oshirish ko‘zda tutil- gan bo‘lib, ulardan 127 tasi innovatsion xarakterdagi loyiha- lar edi. Bundan sal ilgariroq – 2008-yil 15-iyulda 0 ‘zbekiston Respublikasi Prezidentining «Innovatsion loyihalar va texno- logiyalami ishlab chiqarishga joriy qilishni rag‘batlantirish bo‘yicha qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida»gi Qarori qa- bul qilinib, unda 2013-yilning 1-yanvariga qadar o‘quv va ilmiy tadqiqot muassasa va tashkilotlari, loyiha-konstruktorlik tash- kilotlarining amaliy ilmiy tadqiqot va konstmktorlik ishlarini xo‘jalik subyektlari bilan tuzilgan shartnomalami bajarishda foyda solig‘i, yagona soliq to‘lovi, qo‘shimcha qiymat solig‘i va davlat maqsadli jamg‘armalariga majburiy to‘lovlardan ozod qilish ko‘zda tutildi. Bu qarorga muvofiq ularga bojxona imtiyozlari ham berildi.
2008-yilda O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining «Ilmiy, ilmiy tadqiqot muassasa va tashkilotlari moddiy-texnika bazasini mustahkamlash bo‘yicha chora-tadbirlar to‘g‘risida», Texnologiyalar transferi bo‘yicha Agentlik Davlat unitar korxonasi faoliyatini takomillashtirish to‘g‘risida», «Innovatsion loyihalami ishlab chiqarishga joriy qilishni rag‘batlantirish bo‘yicha qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida» qarorlari qabul qilindi.
Innovatsion faoliyatni kengaytirishda O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2006-yil 11-maydagi birlamchi ustav kapitali 1 mlrd. AQSH dollaridan iborat « O‘zbekiston Respublikasi rekonstruksiyalash va rivojlanish jamg‘arma- sini tashkil etish», 2008-yil 2-dekabrdagi «Navoiy viloyatida erkin industrial-iqtisodiy zonani qurish to‘g‘risida»gi farmon- lari muhim ahamiyatga ega boTdi. Keyingi farmonga muvo- fiq zamonaviy chet el yuqori unumdor jihozlar va texnika- texnologik liniya va modullar, innovatsion texnologiyalami joriy etish hisobiga keng miqyosda yuqori texnologiyali, eksportga yo‘naltirilgan, jahon bozorida raqobatbardosh tovar- lar ishlab chiqarish vazifalari belgilab berilgan edi. Angren va Jizzaxda tashkil etilgan erkin iqtisodiy zonalaming ham ana shu maqsadlarga xizmat qilishi shubhasiz.
Mamlakatimizda bu borada sezilarli siljishlarga erishilmoqda. Ammo hali qator muammolar ham yo‘q emas.
Bu tabiiy, albatta. Yaponiya va Germaniyada bu boradagi harakat- larga o‘tgan asming 50-yillarida, AQSHda esa undan ham il- gariroq kirishilgan edi.
O‘zbekistonda innovatsion iqtisodiyotni shakllantirishdagi eng asosiy muammolardan biri qilib, bu sohada yuqori malaka- li kadrlaming yetishmasligi, moddiy-texnika bazasining yetarli darajada rivojlanmaganligi, milliy iqtisodiy tarmoqlar va alo- hida korxonalaming yangilikni joriy etishga hali tayyor emas- ligini ko‘rsatish mumkin.
Jahon tajribasi va mamlakatimizda innovatsion iqlim va shart-sharoitni yaratish davlatning iqtisodiy siyosatida fan va texnologiyalami rivojlantirishda yanada kattaroq e’tibomi taqozo etadi. Asosiy e’tibor nafaqat o‘rta, o‘rta-maxsus va oliy ta’limga, shuningdek, fundamental va tarmoq fanlami rivojlantirishga, fan va sanoat o‘rtasidagi aloqalami mustahkamlashga qaratilmog‘i lozim. «Yuqori texnologiyali» investorlar, yirik TMKlami jalb qilish, erkin iqtisodiy zonalami ko‘paytirish, mamlakatga chet el ilmiy tadqiqot markazlarini olib kelish ham bu borada katta natijalar berishi mumkin. Shu maqsadda axborot texnologiyalar industriyasini, sanoatning elektrotexnika va boshqa fan sig‘imi yuqori turlarini rivojlantirish dolzarb hisoblanadi.
Tabiiyki, innovatsion ishlab chiqarishga iqtisodiyotning hamma tarmoqlarida birdaniga erishib bo‘lmaydi.
Bu borada asta-sekin innovatsion ishlab chiqarishning endo-ekzogen, ya’ni ichki va tashqi omillarini qo‘shib olib borish, o‘zlashtirish, nusxa ko‘chirish, reinjiring shakllaridan unumli foydalanish, awalo, ustuvor, lokomotiv bo‘la oladigan sohalami aniqlab olib harakat qilish yaxshi natijalar berishi mumkin.
Do'stlaringiz bilan baham: |