0‘zbekiston respublikasi oliy va 0‘rta maxsus ta’lim vazirligi erkin Egamberdiyev mikroiqtisodiyot



Download 2,36 Mb.
bet63/266
Sana16.01.2022
Hajmi2,36 Mb.
#378371
1   ...   59   60   61   62   63   64   65   66   ...   266
Konglomerat — o‘z faoliyati yuzasidan bog‘liq boMmagan ko‘pgina kompaniyalarni birlashib ketishi asosida tashkil topadigan konsern. Konglomerat o‘z foydasining ko‘pini ishlab chiqarish sohasidan emas, balki qimmatli qog'ozlar ishlab chiqarish yo‘li bilan topadi. Bunday holat ularni masalan, investitsiya fondlari bilan yaqinlashtiradi. Kong­lomerat odatdagi konserndan farq qilgan holda ishlab chiqarishni ko‘proq diversifikatsiya qilish ko‘lami va moliyaviy operatsiyalar bilan shug‘ullanadi.

Xolding kompaniyasi - bu korxonalarni birlashtirish emas, balki o‘z moliya fondlarini, kapitallarini birlashishidir. Uning farq qiluvchi tomoni shundaki, u boshqa «shu’ba» kompaniyalarning aksiyalar paketini sotib oladi, aksionerlar kapitallariga egalik qilib, ularning har qanday faoliyatiga aralashishi mumkin. Xolding — alohida korxonalar kuchi yetmagan moliyaviy resurslarni birlashtirish usullariga ega...

Aksiyalar paketini qo'lga kiritishi tufayli xolding-kompaniya, boshqacha qilib aytsak — korparatsiya ularga bog‘liq bo‘lib qolgan firmalarga:



  • rahbarlik qiladi;

  • moliyaviy yordam ko‘rsatadi;

  • investitsiyalar strategiyasini belgilaydi;

  • bosh, yetakchi jamiyatning maqsad va vazifalariga qarab ularni rivojlanish yo‘nalishlarini ko‘rsatadi.

Xolding kompaniyaning boshqa firmalaming aksionerlik kapitalida ishtirok etishi ularni o‘zlarining qimmatli qog'ozlarini sotib olishiga majbur qiladi. Shunday qilib, bog'lanib qolgan firma asosiy bo‘lgan xolding kompaniyaning, ya’ni korparatsiyaning aksionerlik kapitalining

ishtirokchisiga aylanib qoladi. Undan keyingi boshqa kichik korxonalar, kompaniyalar ham yetakchi, boshchi («ona») bo'lgan kompaniyaning aksiyalarini sotib olishga majbur bo‘ladilar.

Demak, bunday kompaniyalar («ona», «bola», «navara», «avara») yig‘indisi korparatsiya deb yuritiladi.

O‘zbekistonda bir necha o‘n yillar davomida butun Markaziy Osiyo regioni uchun qishloq xo‘jaligi texnikasini yetkazib beruvchi korxonalar yaratilgan edi. Ular hozirgi vaqtda «0‘zselxozmashxolding» kompaniyasi tarkibiga kirib, qishloq xo‘jaligi texnikalarini ishlab chiqarish, uni iste’molchiga yetkazish va shuningdek, barcha eksplua- tatsiya qilish mobaynida unga to'liq xizmat qilish kabi bir qancha masalalarni hal etadigan bo‘ldi. Bular yirik aksionerlik jamiyati bo‘lgan «Toshkent traktor zavodi», «0‘zbekselmash», «Chirchiqselmash», «O'zagromash-servis assotsiatsiyasi» (avvalgi «O'zselxoztexnika»). «Toshkent traktor zavodi» lizing bo‘yicha 8 xil modifikatsiyadagi traktorlarni yetkazib beradi. «0‘zbekselmash» seyalkalar va yem- xashak yig‘uvchi texnikani, «Chirchiqselmash» esa pluglar, chizel mashinasi, paxta ko‘sagini teruvchi mashinani va boshqa xil mahsu- lotlami ishlab chiqaradi, ulaming jami 20 xil.

Ular ichki bozor uchun mahsulot ishlab chiqarib awalgi darajasiga asta-sekin chiqmoqda.



Hozirgi vaqtda qishloq xo‘jalik texnikasini yetkazib berish va unga servis xizmatlarini ko‘rsatish ishlarining hammasi «0‘zselxoz- mashxolding» ixtiyoriga o‘tkazildi. Bunday qarorning qabul qilinishiga xorijiy ishlab chiqaruvchi firmalar va diller xizmat ko'rsatishidagi dunyo amaliyoti tajribalari asos bo‘ladi.

1996-yildan boshlab tarmoqda tuzilgan regional texnik markazlar qishloq xo‘jaligi mashinalarini ishlab chiqaruvchilar uchun to‘liq hajmda texnikaviy servis ishlarini bajaradigan bo'ldilar. Ularning ta’sischilari bo‘lib korxonalar va xolding kompaniyaning o‘zi hisob- lanadi.




Download 2,36 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   59   60   61   62   63   64   65   66   ...   266




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish