0‘zbekiston respublikasi oliy va 0‘rta maxsus ta’lim vazirligi erkin Egamberdiyev mikroiqtisodiyot



Download 2,36 Mb.
bet16/266
Sana16.01.2022
Hajmi2,36 Mb.
#378371
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   266
Iqtisodiy matematika usuli, masalan, rejalashtirishda turli xil modifikatsiyada qo‘llanilishi mumkin. Ularning mohiyati shundaki, model bir qancha ko‘rsatkichlar va koeffitsiyentlar asosida tuziladi. Boshqa omillarga (x) bog‘liq bo‘lgani topiladi, rejalashtiriladigan o‘zgaruvchi miqdor (м) topiladi.

Masalan, ko'rsatkichlarni chiziqli bog'liqligi quyidagi formulada ifodalanadi.



У= ao+ a!x, + a2K2

Bunda:


у - elektroenergiyani iste’mol hajmi, kVt soat;

x, — texnologik dastgohlar quwati, kVt;



x2 — ishlab chiqarish hajmi (programmasi), dona;

a0, at, a2 retrospektiv ma’lumotlar asosida hisoblash usuli bilan olingan koeffitsiyentlar.

x, va x2 ni reja davridagi miqdorini bilgan holda reja bo‘yicha elektr energiyaning xarajat miqdorini aniqlash mumkin. Firma yoki когхопа faoliyatini turli xil tomonlarini rejalashtirishning ko'rsatilgan usullari reja tuzuvchilar, mutaxassis va rahbar xodimlar uchun dasturi amaldir.

Shunday qilib, bu usullar barchasi o‘zaro bog'liq, ular birgalikda iqtisodiyotni o'rganishning yagona dialektik uslubini tashkil etadi.

Iqtisodiy voqealar, hodisalar, jarayonlarni ma’lum davrdagi natijalarini, holatini baholash, tahlil qilishda, umuman mikro- iqtisodiyot fanini o‘rganishda ko‘proq quyidagi tushunchalar bilan ish ko'riladi:



  • foydali xususiyatlarga ega bo‘lgan tovarlar (moddiy ne’matlar va xizmatlar). Tovarlar — fizik tabiati, xususiyatlari, foydalanishga yaroqli bo'lgan joylari, vaqti, hajmi kabi tomonlari bilan farqlanadi. Ular ishlab chiqarish faoliyatini baholashda turlichadir:

  • tovar mahsuloti; »

  • realizatsiya (sotish) mahsuloti;

  • sof mahsulot;

  • shartli sof mahsulot;

  • tayyor mahsulot;

  • oraliq mahsulot yoki tugallanmagan ishlab chiqarish va yarim fabrikatlar.

Hozirgi zamon iqtisodiyotida pirovard miqdorlar tushunchasi ko‘p ishlatiladi. Masalan:

  • pirovard mahsulot;

  • pirovard xarajatlar;

  • pirovard daromad.


Download 2,36 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   266




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish