0‘zbekiston respublikasi oliy va 0‘rta maxsus ta’lim vazirligi erkin Egamberdiyev mikroiqtisodiyot

С — kiyimlar

4. 
   Iste’molchining tovar tanlovi
   

a) Iste’molchilar ehtiyojining va talabini maksimal darajada.

Yuqorida iste’molchilarning qaysi bir tovar afzalligini ajrata bilishi, ularga baho berishi, yoqtirgan, xush ko‘rgan tovarni xarid qilishi va ular daromadlaridagi cheklanishlar ko‘rib chiqildi. Endi yakka holdagi iste’molchilar har bir tovar xilidan qancha ker?kligini qanday ajratadilar, tanlab oladilar? Ular bunday tanlovda to‘g‘ri yo'l tutadilar, berilgan va cheklangan budjetlar miqdorida tovarlarni tanlashda xato qilmaydilar, talablarini maksimal darajada qondiradilar. Bunga erishish uchun tovarlar va xizmatlar to‘g‘ri tanlanganda ular budjet chizig‘idan (daromad doirasidan) chiqmasligi lozim.

Shuni ham aytish kerakki, cheklangan daromad hisobiga iste’mol tovarlari va xizmatlarga bo‘lgan barcha talablarni to‘liq qondirib boimaydi. Misolda «hamma daromad hozirgi vaqtda sarf etiladi» deb soddalashtirildi. Shunday qilib, faqat budjet chizig‘ida tovarlardan kerakligini tanlab olish mumkin.

Quyidagi chizmada befarqlik egri chizigining uchtasi kishilarning oziq-ovqat mahsulotlari va kiyim-kechaklarga boMgan munosabatini ifodalaydi. Uchta egri chiziqdan o‘ng tomonda, tepada turgan I₃chizig‘i iste’molni yuqori darajada qoniqtiradi, boshqa chiziqlar nisbatan kamroq qoniqish hosil bo‘lishini ko‘rsatadi (I₂, I,).

I,- befarqlik chizig‘ida turgan В nuqta darajasida iste’molchi daromadining ko‘p qismi kiyim-kechaklar xarid qilish uchun sarf- lanib, boshqa xil mahsulot bo‘yicha talab to‘liq qondirilmay qolganini