0‘zbekiston respublikasi oliy va 0‘rta maxsus ta’lim vazirligi erkin Egamberdiyev mikroiqtisodiyot

Demak, tovar talabni qondirolsa, u foydali hisoblanadi. «Foydalilik» va «foyda» (polza) tushunchasi bir xil emas.

Ma’lumki, turli xildagi buyumlarning foydaliligi turli xil kishilar uchun turlicha. Masalan, ko‘zi ojiz kishilar uchun ko‘zoynak nihoyatda zarur, foydali buyiim hisoblansa, unga muhtoj boTmaganlar uchun hech qanday foydaliligi yo‘q va hokazo.

Buyumlarning «pirovard foydaliligi» deganda, aniq turdagi mah- sulotning har bir qo'shimcha birligidan iste’molchiga keladigan qo'shimcha foydalilikni, qoniqishni tusliinish mumkin^I.

Agar iste’molchilarning talablari, didlari ma’lum vaqt oralig‘ida o‘zgarmasa har bir keyingi birlik mahsulot foydaliligi kamayib boradi. Nima uchun? Chunki shu aniq turdagi mahsulotga bo‘lgan talab asta- sekin qondirib boriladi yoki talabning qondirilishi sekinlashadi. Bunga sabab tovar bahosining o‘sishi, daromadning baho darajasiga nisbatan kamayib borishi yoki shu xildagi tovarlarning kamyobligi va boshqa omillar ta’sir etishidir.

Pirovard foydalilikning kamayib borishi to‘g‘risidagi tushuncha faqat talab qonunini izohlash, yoritib berishga asoslanib qolmasdan, iste’molchilar turli xil tovarlar va xizmat ishlaridan foydalanishda, ularni xarid qilishda o‘z daromdlarini qanday taqsim etish zarurligini tushuntirishda ham hal qiluvchi ahamiyatga ega.