0‘quv materiallari (ma’ruza matni)



Download 3,7 Mb.
bet35/155
Sana25.03.2022
Hajmi3,7 Mb.
#509760
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   155
Bog'liq
2 5296330872293692697

а-асбобнинг умумий куриниши; б-тебранишга цадар бетон цоришмаси; в- аксинча, тебранишдан сунг; 1-конус; 2-куб цолип; 3-бетон цоришмаси; 4- титратгич.
Асбобни титратувчи мослама устига зич урнатадилар. Сунг идишга конус шаклидаги металл колип туширилади. Конус улчамлари юкорида курсатилган. Конус-шаклни махсус айлана-туткич ёрдамида асбобга махкамланади ва коришмани учга булиб хар бирини алохида металл таёкча билан зичлаштириб тулдириб чикилади. Сунг конусни махкамлаб, штативни буриб, бетон коришмаси устига келтирилади ва титратувчи мослама ишга туширилади. Амплитудаси 0, 5 мм булган титратиш жараёни семент хамири дискнинг икки тешигидан чиккунгача давом еттирилади. Титратиш давом етган вакт - бетон коришмасининг бикирлик курсаткичидир. Лабораторияларда баъзан Б. Г. Скрамтаев томонидан тавсия етилган бетон бикирлигини аниклашнинг соддалаштирилган усулидан фойдаланадилар. Бу усул билан тадкикотларни куйидаги тартибда утказадилар. Кублар тайёрланадиган улчамлари 20х20х20 см булган оддий колипга стандарт конус урнатилади. Олдиндан ундан таянчларни олиб ташлаб куб ичига жойлашиши учун унинг пастки асосининг
диаметри камайтирилади (3. 6-расм). Конусни одатдагидек уч боскичда тулдирилади. Металл конус олингандан сунг лаборатория майдончасида бетон коришмасини титратилади. Титратиш жараёни бетон коришмаси кубнинг барча бурчакларини коплаб, юзаси текислангунча давом еттирилади.
Титратишнинг давомийлигини (с) бетон коришмасининг бикирлик даражаси сифатида кабул килинади. Стандарт титратиш майдончаси куйидаги кийматларга мос тушиши керак: кинематик моменти 0, 1 Н' м; амплитудаси 0, 5 мм; тебранишлар даври 3000-1. Тажрибаларнинг курсатишича стандарт асбобда аникланган бикирлик даражаси Б. Г. Скрамтаев усули билан олинган кийматлардан тахминан 1, 5-2 марта камлиги аникланди.
МашFулотнинг услубий таъминоти:

  1. Neville, Adam M. Properties of concrete / A.M. Neville. -- 5th ed. p. cm. ISBN 978-0-273-75580-7 (pbk.)

  2. Акрамов Х.А., Нуритдинов Х.Н. Бетон ва темир-бетон буюмлари ишлаб чикариш технологияси. Дарслик. Т., 2011.

  3. Акрамов Х.А., Нуритдинов Х.Н. Бетон технологияси. Укув кулланма. I ва II кисм. ТА^И Т., 2012.

  4. Akramov X.A., Nuritdinov X.N Beton texnologiyasi. O'quv qo'llanma. I va II qism. TAQI T., 2012.

  5. Акрамов Х.А., Нуритдинов Х.Н. Бетон ва темир-бетон буюмлари ишлаб чикариш технологияси. Укув кулланма. I ва II кисм. Т., 2012.

  1. модул: Бетон коришмаси хоссаларига таъсир этувчи омиллар. Бетон коришмаларининг харакатчанлиги ва бикрлиги.

Режа:

  1. Бетон таркиби

  2. Цемент коришмаси консистенцияси

  3. Бетон таркиби ва бетон аралашмаси консистенциясида а коэффициенти

Бетон хусусиятлари колиплаш уни тайёрлаш, жойлаш ва котишидан бошланади. Бу жараёнлар бетоннинг, конструкциянинг ва буюмларнинг сифатини аниклайди. Шу сабабли бетон коришмасини хусусиятларини, унинг турли факторларга богликлигини, берилган хусусиятдаги бетон коришмасини олишни билиш, бетон коришмасини тайёрлаш жараёнларини, ёйишни ва котиш даврларини укувли бошкариш катта ахамият касб этади.
Бетон коришмасига хусусиятли булган жихатлардан бири унинг кулай тушалувчанлиги, ёки шаклланувчанлиги, жумладан, берилган шаклни бир текисда ёйилиб коплаши ва айни вактда бир турлигини ва монолитлигини саклашидир. Кулай тушалувчанлик бетон коришмасининг шаклни (колипни) тулдириш жараёнида харакатчанлиги(окувчанлиги), пластиклиги, яъни ёрилмасдан деформацияланиши билан аникланади.
Бетон коришмасининг турли шароитларда узини тутишини таърифлаш учун унинг реологик характеристикаларидан фойдаланадилар: сурилишдаги чегаравий зурикиш, релаксация даври ва ковушкоклик. Бундай хусусиятларни аниклаш учун вискозиметрлардан фойдаланилади (1.5-расм). Бундай тажрибалар асосан илмий-тадкикот лабораторияларда амалга оширилади. Ишлаб чикариш шароитларида эса одатда бетон коришмасини харакатчанлигини (окувчанлиги) турли мосламалар ёрдамида назорат киладилар. Бу жихозлар тез ва нисбатан оддий холда бетон коришмасининг зарурий характеристикаларини олиш имконини беради.





расм.Цемент хамири ва бетон коришмасининг реологик хусусиятларини аниклайдиган асбобларнинг схемалари.
а
а)
-тешикдан цоришманинг оциш тезлигини улчайдиган; б-конуснинг чукиш чуцурлигини улчайдиган; в-шарчанинг чукиш тезлигини улчайдиган; г- тортилишдаги зурицишни улчайдиган; д-коаксиал цилиндрларнинг айланишдаги зурицишини улчайдиган.

расм. Сурилишдаги кучланишга боглик холда ковушкок пластик бетон коришмалари хусусиятларининг узгариши.
а-таркибий цовушцоцликнинг узгариши; б-оцувчанликдаги деформацияланиш тезлигини узгариши (а0 ва am -системанинг цовушцоцлигини характерловчи бурчаклар).
Бетон коришмасини тулик бахолаш ва бетон ва темир-бетон буюмларини ва конструкцияларини ишлаб чикаришни тугри ташкил этиш учун коришманинг бошка хусусиятларини хам билиш зарур, уларга куйидагилар киради: унинг зичлашуви, бир турлилиги, катламлашувчанлиги, хажмининг котиш жараёнида узгариши, хаво ютувчанлиги, бирламчи мустахкамлиги (зудлик билан колипдан чикариладиган бикир бетон коришмалари учун).
Бетон коришмасининг узига хослиги асосан унинг хусусиятлари (аксарият куп ёки оз жихатдан) тайёрлаш бошланишидан котгунича доимий узгариб тариши булиб, бетон коришмасида ва бетонда кетадиган мураккаб физикавий- кимёвий жараёнларга боглик.
Бу хусусиятларга асосан цемент хамирининг микдори ва сифати уз таъсирини курсатади, чунки айнан цемент хамиригина дисперс система булиб, суюк ва каттик фазалар орасида катта ораликка эгалиги ва бунда молекуляр тишлашиш кучларининг кучайишига хамда системанинг богланганлигини ошишига олиб келади. Бетон коришмасининг хусусиятига сув сарфи хал килувчи таъсирга эга, чунки факат сув бутун система учун характерли булган богликдик ва харакатчанликни берувчи, хажм ва суюк фазанинг тузилишида хамда богланиш кучларини ортишида асосий ахамият касб этади.
Цементнинг гидратацияланиши жараёнида (котишдан аввал) янада купрок янги ташкил топган гелсимон гидрат богланмалар юзага келади ва улар каттик фазанинг дисперслигини ошишига олиб келади. Айни пайтда бу жараён бетон коришмасида цемент хамирининг елимловчи ва пластификацияловчи хусусиятларини хам ошириб, унинг богловчилик ахамиятини кутаради. Шу билан бирга бетон коришмасининг харакатчанлиги камая боради.










  1. расм. Бетон коришмаси харакатчанлигини конус ёрдамида аникдаш.


Download 3,7 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   155




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish