Oriental Renaissance: Innovative,
educational, natural and social sciences
VOLUME 2 | ISSUE 5
ISSN 2181-1784
Scientific Journal Impact Factor
SJIF 2022: 5.947
Advanced Sciences Index Factor
ASI Factor = 1.7
391
w
www.oriens.uz
May
2022
of capacitor charges of any capacity methods of solving using first-order differential
equations or a system of first-order differential equations are shown.
Keywords
: Electrical engineering, circuit, voltage, capacitor capacity, time,
charge, driving force, self-induction coefficient, current, Ohm's law, period,
maximum value, opposite, general, differential equation, special solution, general
solution , substitution, starting moments, breakdown and connection extracts, first-
order, solving equations.
KIRISH
Matematik tadqiqot usullari hozirgi zamon fan va texnikasida
o’ziga xos muhim
o’rniga ega. Hisoblash texnikasining rivojlanishi va uni inson faoliyatining barcha
jabhalarida tatbiqining kengayishi bilan matematikaning ahamiyati yanada oshdi.
Matematik hisoblashlar fanning turli yo’nalishlariga
-texnika, iqtisodiyot, boshqaruv
va shu kabi insoniyat faoliyatida matematikadan foydalanadigan sohalardan tashqari
–
ilgari matematikada qo’llanilmagan boshqa sohalarga ham chuqur kirib bormoqda,
shu sababli matematika - fan va texnikaning tili -
bo’lib qoldi. Uning yordamida
tabiat va jamiyatda sodir bo’layotgan hodisa va jarayonlar –
modellashtirilmoqda,
o’rganilmoqda va oldindan aytib berilmoqda. Hozirgi kunda –
ko’pgina sohalarda
matematikaning
–
shunday bilimlarini amalda qo’llayaptilarki, ular bir oz avval tor
yo’nalishdagi mutaxassisliklarga ham ma’lum emas edi.
Ko’plab hodisalarni o’rganish jarayonlari differensial tenglamalarni tuzishga
olib keladi. Hozirgi davrda oliy texnika o’quv yurtlarida amaliy va texnik
masalalrning shartlaridan foydalanib, differensial tenglamalarni tuzish va uni yechish
talab etiladi.
Matematikaning
–
texnik masalalarga tatbig’ida differensial tenglamalar
-fizika,
nazariy mexanika, materiallar qarshiligi, gidravlika, mashina va mexanizmlar
nazariyasi, elektrotexnika, kimyo, biologiya, ishlab chiqarish texnologiyalari va
boshqa fanlar bilan bog’liq masalalarni yechishga imkon beradi.
Bunday masalalarni yechish-albatta differensial tenglamalarni tuzishga olib
keladi. Shuning uchun, har xil fizik-matematik va maxsus fanlarning elementar
qonunlarini
–
yaxshi bilish kerak bo’ladi. Tabiatda ro’y berayotgan hodisa va
jarayonlarni o’rganish, xossalarni tavsiflash, kattaliklarning o’zgarish qonunlarini
o’rganishda matematika –
fani boshqa fanlarning ma’lumotlarni o’z ichiga oladi. Bu
fanlarning mavjudligida
–
matematika asoslarini qo’llamasligi mumkin emas.
Lekin masalaning berilishiga qarab
–
yuqorida ko’rsatilgan bandlardan ayrimlari
bo’lmasligi ham mumkin.
Do'stlaringiz bilan baham: |