022 oriental renaissance: innovative, educational, natural and social sciences scientific journal volume 2, issue issn 2181-1784 Impact Factor: 947 asi factor = 7

Oriental Renaissance: Innovative, 
educational, natural and social sciences 
 
VOLUME 2 | ISSUE 5 
ISSN 2181-1784 
Scientific Journal Impact Factor
 
 SJIF 2022: 5.947 
Advanced Sciences Index Factor 
 ASI Factor = 1.7 
541 
w
www.oriens.uz
May
2022
 
Yuqoridagi holatlar an`anaviy bozorlardagi raqobatga tegishli bo‘lsa
-da, 
elektron tijorat uchun ham amal qilinaveradi. Chunki tijorat an`naviy bozor orqali 
qilinadimi toki elektron va raqamli tarzda amalga oshiriladimi yo‘qmi baribir 
tijoratligicha qolaveradi. Shuning uchun ham ushbu qonun qoidalar elektron tijoratda 
ham qo‘llanilaveradi. Shuni ta`kidlab o‘tishimiz kerakki, raqob
at qonunchiligiga 
ko‘ra 
birorta korxona yoki korxonalar birlashmasi, shaxs yoki shaxslar birlashmasi 
tovarlarni ishlab chiqarish, etkazib berish, tarqatish, saqlash, sotib olish yoki nazorat 
qilish yoki xizmatlarni ko'rsatish bo'yicha raqobatga sezilarli darajada salbiy ta'sirga 
sabab bo'ladigan yoki salbiy ta`sir olib kelishi mumkin bo'lgan har qanday 
shartnomalarni tuza olmaydi. Korxonalar va korxonalar birlashmalari yoki shaxslar 
hamda shaxslar birlashmalari o'rtasida yoki har qanday shaxs va korxona o'rtasida 
tuzilgan har qanday shartnoma yoki bir xil ishlarni amalga oshiruvchi korxonalar 
yoki shaxslar birlashmasi tomonidan amalga oshiriladigan amaliyot yoki ular 
tomonidan qabul qilingan qaror: 
to‘g'ridan
-to'g'ri yoki bilvosita sotib olish yoki sotish narxlarini belgilasa; 
ishlab chiqarish, ta'minot, bozorlar, texnik rivojlanish, investitsiyalar yoki 
xizmatlar ko'rsatishni cheklasa yoki nazorat qilsa; 
bozorni, ishlab chiqarish manbasini, xizmatlarni, bozorning geografik hududini 
yoki tovarlar va xizmatlar turini yoki bozordagi mijozlar sonini yoki shunga o'xshash 
boshqalarni taqsimlashni nazarda tutsa ta`qiqlanadi. 
Ustun mavqeni suiiste`mol qilish ham elektron tijoratda ko‘p uchraydigan 
raqobatga qarshi amaliyotlardandir. “Raqobat to‘g‘risida”gi Qonunni
ng 10-
moddasida xo‘jalik yurituvchi subyektlarning qaysi ta`qiqlangan harakatlari tovar 
yoki moliya bozorida ustun mavqeni suiiste’mol qilish deb e’tirof etilishi belgilangan. 
Bular quyidagilar: 
“muomalada bo‘lgan tovarlarning hajmini tovar yoki moliya boz
orida 
taqchillikni keltirib chiqarish yoki saqlab turish maqsadida narxlarning oshishiga olib 
keladigan tarzda qisqartirishi; 
tovarning monopol yuqori yoki monopol past narxlarini belgilashi; 
shartnoma predmetiga taalluqli bo‘lmagan shartlarni, shu jumlada
n moliyaviy 
mablag‘larni, boshqa mol
-
mulkni, mulkiy huquqlarni o‘zga shaxsga o‘tkazishga doir 
asossiz talablarni, shuningdek raqobatning cheklanishiga olib keladigan yoki olib 
kelishi mumkin bo‘lgan boshqa harakatlarni sodir etish talablarini majburan qabu
l 
qildirishi; 

---