0 ‘zbekiston respublikasi xalq ta ’limi vazirligi o 'zbekiston ped ag og ika fanlari ilmiy tadqiqot instituti

T a s h k iliy   ta ’s ir  ko 'rsatish  

-   pedagogik  jarayonlarni  tashkil 

etish  va  boshqarishning  tashkiliy  tuzilishlarini  belgilash,  ichki  tartib- 

qoidalarni  o'rnatish; 

boshqariluvchi  va 

boshqaruvchi  tizim lar 

o'rtasida  muvofiqlik  va  oqilona  nisbatni  o'rnatish  kabilarni  o'z  ichiga 

oladi. 

Pedagogik  jarayonlarni  samarali  amalga  oshirish  uchun 

tashkil  etilgan  ta ’lim  muassasasining  tarkibi,  tashkiliy  tuzilishi 

(struktura)  va  tarkibiy  qismlarini  (kom ponentlar)  aniqlashda  faoliyat 

jarayonlarining  xususiyatlari  inobatga  olinadi.

Bu  jarayonlarni  asosan  quyidagi  turlarga  bo'lish  mumkin. 

Asosiy 

(pedagogik) 

jarayon 

ta ’lim 

muassasasining 

asosiy 

maqsadlariga,  ko'zlangan  natijalarga  erishishga  yo'naltirilgan  bo'ladi 

va  ta ’minlovchi jarayon  ta’lim  muassasasining  natijalariga  to'g'ridan- 

to'g'ri  o'z  ta ’sirini  ko‘rsatmasa-da,  uning  asosiy  vazifalarini  bajarishi

85

---

uchun  zaruriy  sharoitlarni  yaratadi  va  ta ’m inlab  beradi.  T a ’lim 

muassasasida  pedagogik  jarayonlar  ikkita  kichik  tizim lar  doirasida, 

ya’ni  darsda  va  darsdan  tashqari  (tarbiyaviy)  faoliyat  jarayonlarida 

amalga  oshiriladi.