0 ‘zbek3ST0n tarixi umumiy o‘rta ta’lim maktablarining 8- sinfi uchun darslik

Xonlik  Norbo'tabiy 
hukmronligi  davrida
1763-yilda  taxtga  Abdulkarimbiyning  nabi- 
rasi  Norbo‘tabiy  o'tqazildi  (1763-1798). 
NorboHabiy  tez  orada  Chust  (hozirgi  Na­
mangan  viloyatidagi  tuman)ni  bo‘ysundirdi.  So‘ng  o‘zining  yana  bir 
raqibi  Namangan  hokimi  Irisqulibiyga  qarshi  qo‘shin  tortdi.  Bu  yu- 
rish  ikki  tomon  o ‘rtasida  sulh  tuzish  bilan  yakunlandi.  Norbo‘tabiy
119

---

o‘zidan  norozi  bo‘lgan  shahzodalarni  turli  viloyat  va  tumanlar  hokimi 
etib  tayinladi.  Shu  yo‘l  bilan  muxolifatning  qarshiligini  susaytira  oldi.
1776-yilda  Norbo‘tabiy  Qo!qon  xonlaridan  birinchi  bo‘lib  xon- 
likning  fals  deb  atalgan  o‘z  pulini  zarb  ettirdi.  Manbalarda  qayd  eti- 
lishicha  Norbo‘tabiyning  bir  falsiga  bir  bosh  qo‘y  sotib  olish  mumkin 
bo‘lgan.  Xonlikning  mustaqil  ravishda  o‘z  pulini  zarb  etishining 
tarixiy  abamiyati  bu  davlatning  amalda  ham  mustaqil  davlat  ekanligini 
anglatishi  bilan  belgilanadi.  Norbo‘tabiy  davrida  ekinlardan  mo‘l  hosil 
olinishi  evaziga  bozorda  narx-navo  arzonlashdi.  Xonlikning  qudrati 
har  tomonlama  oshdi.  Norbo'tabiy  siyosiy  barqarorlikka  crishgach, 
vafotidan  oldin,  katta  o‘g‘li  Muhammad  Aminhekni  Marg‘ilonga,  o‘r- 
tancha  o‘g‘li  Olimbekni  To‘raqo‘rg!onga  hokim  etib  tayinladi.  Nor- 
bo‘tabiyning  vafotidan  so‘ng  xonlikda  bir-biriga  muxolifatchi  bir  nech- 
ta  guruh  vujudga  keldi.  Ulardan  biri  Olimxon  va  ukasi  Umarxonni, 
Norbo'tabiyning  o‘gay  akasi  Xo‘jibiy  boshchiligidagi  ikkinchi  guruh 
esa  Norbo‘tabiyning  kenja  o‘g‘li  Rustambiyni  qo‘llab-quvvatladilar.
ТГТ