0 ‘zbek isto n respublikasi oliy va q ‘rta m axsus t a ’lim vazirligi

6.2.  O‘zbekistonda sug'urta xizmatlari  rivojlanishining hozirgi holati

O'zbekiston  sug'urta bozori  bir necha yildan  beri  barqaror o'sish  sur’atiga  ega 

bo'lib  kelmoqda,  bu  esa  o 'z navbatida uning  mamlakat  iqtisodiyotidagi  rolini  oshirib 

bormoqda.  Ma’lumki,  mamlakat  moliya  sektorining,  shu  jumiadan,  sug'urta 

sohasining rivoji  mamlakatning umumiqtisodiy alivoli  bilan chambarchas bog'langan. 

Sug'urta sohasi mamlakat  iqtisodiyotining rivoji  bilan  uzviy  bog'liqligi  sababli.  ushbu 

soha mamlakatdagi  umumiqtisodiy o'zgarishlarga juda tez ta'sirchan hisoblanadi.

O'zbekistonning  hozirgi  zamon  iqtisodiyotida  sug'urta  tizimi  strategik 

ahamiyat  kasb  etmoqda,  buning  boisi  sug'urta  tizimining  davlat  siyosati  darajasiga 

ko'tarilganligi,  sug'urta  bozorining  davlat  boshqaruvi  idoralari  (organlari)  tomonidan 

mamlakatning  bozor  infratuzilmasining  ajralmas  qismlaridan  biri  sifatida  ko'rib 

chiqilayotganligidadir.

Respublikamiz  mustaqillikni  qo'lga  kiritishi  bilan  sug'urta  sohasida  ham  katta 

o'zgarishlar  ro'y  berdi.  O'zbekiston  sug'urta  bozori  Markaziy  Osiyoda  eng  tezkor 

sur’atlar  bilan  rivojlanayotgan  bozorlardan  biri  hisoblanadi.  Bozor  bir  necha  yildan 

beri  barqaror  o'sish  sur’atiga  ega  bo'lib  kelmoqda,  bu  esa  o 'z  navbatida  uning 

mamlakat  iqtisodiyotidagi  rolini  oshirib  bormoqda.  Ma’lumki,  mamlakat  moliya

56

---

sektorining.  shu  jumladan,  sug'urta  sohasining  rivoji  mamlakatning  umumiqtisodiy 

ahvoli  bilan  chambarchas  bog‘langan.  Sug'urta  sohasi  mamlakat  iqtisodiyotining 

rivoji  bilan  uzviy  bog'liqligi  sababli.  ushbu  soha  mamlakatdagi  umumiqtisodiy 

o'zgarishlarga juda tez ta'sirchan hisoblanadi.

So'nggi  villarda  milliy  sug'urta  bozorining  rivojlanishi  asosan  yalpi  sug'urta 

mukofoti  hajmi  ancha  oshishi  bilan  tavsiflanadi.  Monopoliyaga  asoslangan  davlat 

sug'urta tizimidan bozor munosabatlariga o'tildi.

2016-yil  1-vanvar  holatiga  O'zbekiston  sug'urta  bozorida  31  ta  sug'urta 

kompaniyasi  mavjud  bo"lib,  ulardan  28  tasi  umumiy  sug'urta  sohasida  (Non-Life 

Insurance).  3  tasi  hayot  sug'urta  sohasida  (Life  Insurance)  faoliyat  yuritmoqda. 

Mavjud  kompaniyalaming  tashkiliy-huquqiy  shakli  va  miqdoran  oxirgi  besh  yil 

ichidagi  o'zgarishi  masalasiga  to'xtaladigan  bo'lsak,  bugungi  kundagi  sug'urta 

kompaniyalarining  ko'p  qismi  MCHJ  shaklida  tashkil  etilganligini  va  sug'urta 

kompaniyalari  miqdori  oxirgi  besh  yil  ichida  yil  sayin  tebranayotganligini  7.1- 

jadvaldan ko'rishimiz mumkin.

2016-yil  1-vanvar  holatiga  ko'ra  vuridik  maqomga  ega  bo'lgan  sug'urta  agentlari 

soni  1977  dona  yetgan  bo'lsa,  jismoniy  shaxs  maqomiga  ega  bo'lgan  sug'urta  agentlari 

soni 5659 donagayetdi.

6 .1-jadval.