0 ‘zbek isto n respublikasi oliy va q ‘rta m axsus t a ’lim vazirligi

Offshor  sug'urta  kompaniyasi 

-   maxsus  maqomga  ega  bo'lgan  sug'urta 

kompaniyasi. Offshor sug'urta kompaniyalari  soliq to'lash  stavkalari  eng kam  bo'lgan 

offshor zonalarda  (Bermud  oroli,  Gemsi,  Men  va  Keymanov  orollari)  tashkil  etiladi. 

Offshor 

zonalarda 

amalga 

oshiriladigan 

sug'urta 

operatsiyalari 

sug'urta 

kompaniyasini  tashkil  etishda  qatnashgan  ta'sischilar  joylashgan  davlati  organlari 

tomonidan nazorat etilmaydi.

Slip 

-  riskni  xarakterlovchi  hujjat.  Slip  sug'urta  brokeri  tomonidan  tuziladi  va 

anderrayterga  beriladi.  Slipda  sug'urta  kompaniyasining  riskni  sug'urtalashdagi 

hissasi  ko'rsatiladi.  Angliyada slip  sug'urta polisiga tenglashtiriladi.  Ayrim  holatlarda 

slip sug'urta qoplamasini to'lashda asosiy hujjat hisoblanadi.

Syurveyer 

-   sug'urtaga  tortiladigan  mol-mulkni  ko'rikdan  o'tkazuvchi 

sug'urta  kompaniyasining  xodimi.  Sug'urta  kompaniyasi  syurveyeming  xulosasi 

asosida  sug'urta  shartnomasini  tuzish  to'g'risida  qaror  qabul  qiladi.  CHet  el 

amaliyotida  yong'in  havfsizligini  ta’minlovchi  ixtisoslashgan  firmalar,  mehnat 

muhofazasi bo'yicha tashkilotlar syurv'eyer funksiyasini  bajaradi.

Franshiza 

-  

sug'urta 

shartnomasi 

shartlarida 

ko'zda 

tutiladigan 

sug'urtalovchining  zarami  qoplashdan  ozod  etiladigan  qismi.  Franshiza  sug'urta 

summasiga  nisbatan  foizlarda  belgilanadigan  shartli  va  shartsiz  franshizalarga 

bo'linadi.  Shartli  franshizada  sug'urtalovchi  belgilangan  franshiza  summasidan 

oshmaydigan  zarami  qoplash  javobgarligidan  ozod  etiladi.  Bu  holda,  agar  ko'rilgan

38

---

zarar  miqdori  franshiza  summasi  miqdoridan  oshib  ketsa,  sug'urta  kompanivasi 

zarami  to'liq  qoplaydi.  Shartsiz  franshizada  ko'rilgan  zarar  franshiza  summasidan 

chegirilib qoplanadi.

Fraxt 

-   dengiz  yoki  havo  yo'llari  orqali  yukni  tashishda  toianadigan  haq. 

Ushbu  haq tarifyoki yukni  tashish to'g'risidagi shartnoma bo'yicha o'zaro kelishilgan 

narx  asosida  toianadi.  Dengiz  sug'urtasida yuklami  tashishda  fraxt  polisi  yoziladi  va 

fraxt qiluvchiga beriladi.

Fronting 

—  qabul  qilib  olingan  riskni  tegishli  komissiya  haqi  evaziga 

to'laligicha boshqa sug'urta yoki  qayta qayta sug'urtalovchi  kompanivalariga berish.