0 ‘z b e k ist 0n respublikasi olïy ya g ‘rta m âxsus ta’lim yazirligi

Suv resurslarimiz tog‘lardan  boshlanadi
162

---

0 ‘zfoekistonda  yer  osti  suvlari.  0 ‘zbekiston  hududida  95 
yerosíi  suvlari  konlari  m a’lum.  Ulaming  umumiy  zaxirasi  75580 
ming  m 3/sut  miqdorida  baholanadi,  regional  foydalanish  zaxirasi
—  63986  ming  m
3
/sut,  barqaror  foydalanish  zaxirasi  —  23578 
ming  m /sut.  Chuchuk  suv  resurslari  asosan  Farg‘ona  vodiysida
—  34,5%,  Tashkent  viloyatida  —  25,7%,  Samarqandda  —18%, 
Surxondaryoda — 9 %, Qashqadaryoda — 5,5% to ‘plangan. Qolgan 
viloyatlarda umumiy chuchuk suv  resurslari  7%  ni tashkil  etadi.  .
OV.bekistonda qaytim suvSar kollektor-zavurlar oqimi va tashlangan 
suvlar hisobiga shakllanadi.  Suv resutslarini tashkil qilishdan ulaming 
hissasi  yuqori  va  shuning  bilan  birga  jiddiy  ifloslashtirish  manbasi 
hísoblanadi.  1990—1999-yillar  davrida  respublika  miqyosida  qaytim 
suvlar yig'indisining o‘«tacha hajmi yiliga 28 dan 33,5 km
3
 o£zgargan. 
Bu  qaytgan  suv  oqimi  hajmidan  13,5—15,5  km
3
  yaqini  Sirdaryo 
havzasida va  16—19 km
3
 yaqini Amudaryo havzasida shakllangan.
•  Qaytim suvlarning  katta  hajmi  (50-51%)  daryolarga,  qolgan 
qismi,  33%  ga  yaqini  pastliklarga  oqib  tushadi,  shundan  16% 
qishloq xo‘jaligi ekinlarini  sug'orish uchun  qayta  ishlatiladi.
•  Qaytim suvlarining pastliklarga tashlanishi  natijasida ko'pgina 
inigaísion-tashlandiq ko‘llar hosil boigan.  Eng yiriklari — Arnasoy, 
A ydarkoi,  Dengizko‘1,  Solenoe,  Sudochi,  Jiitirbas va boshqalar.
Ushbu  ko‘llardan  qishloq  xo‘ja!igida  unumli  foydalanish 
masalalari  davlat  miqyosida  ko'rib  chiqilmoqda.  Tabiatni 
muhofaza  qilish  nuqíayi  nazaridan  ham  ushbu  ko‘llar  hozircha 
ko‘plab murakkab muammolarni keltirib chiqarmoqda.  Eng jiddiy 
muammo  Aydarko‘l-Arnasoy  tizimi  ko‘llari  bilan  bog‘liq  b o lib , 
suvning  yildan-yiiga  ko‘payib  borishi  natijasida  hozirga  kelib  600 
ming  ga  yerlar  suv  ostida  qoldi.  Ekologik  jihatdan  yana  ham 
jiddiyroq  muamm o  shundan  iboratki,  bu  ko'llar tizimining pasíki 
qatlamlarida juda  katta  tuz  konlari joylashgan.
12
.
2
» 
0
‘zbekistonnmg suv ressirslaridan  ekoturizmda foydalaiMsh
Hozirda bozor  munosabatlari  0 ‘zbekiston  Respublikasi  turizmi 
oldiga ancha  murakkab,  keskin  shartíami  keltirib chiqardi.  Turizm

---

tizimini  tubdan  qayta  tashkil  qilish,  turizmni  boshqarishning 
markazlashtirilgan  mexanizmlaridan  farq  qiluvchi  amaliy  iqtisodiy 
mexanizmlami  ishlab  chiqish  zaruratlari  kelib  chiqdi.  Yangi 
iqtisodiy  mexanizmiar 
0
‘zbekistonda  turizmni  hududlar  bo‘yicha 
bir  tekis  rivojlantirish,  barcha  turistik  resurslardan  foydalanish 
imkoniyatlarini  izlashni  talab  qilmoqda.  Ayniqsa,  ekoturizm  va 
rekreatsiya turizmlarini jadal rivojlantirish kun tartibiga qo‘yilmoqda.
Qayd  qilingan  dolzarb  muammolarning  yechimini  topishda 
0 ‘zbekiston  Respublikasi  Prezidenti  Shavkat  Mirziyoyevning