0 ‘ т к I r h o s h I m o V

Uzun kechalar
125
Qiziq, Jumanov g‘alati iljaydi. Shishgan yuzi bir tomon- 
ga qiyshayib ketdi. Xirillab kulgan edi, yo‘tal tutdi. Uzoq, 
entikib yo‘taldi.
- Nimasi kulgili? - dedi Koryagin ijirg‘anib.
- 0 ‘zim...
- Javob bering! Nimasi kulgili bu порок ishning?
Jumanov uning ko‘ziga o‘qrayib qaradi.
- Bu yoqdan vagonda tola o‘miga havo, samolyotda pul 
borgan ekan, - dedi g‘o‘ldirab, - u yoqdagilar nega inda- 
mabdi? Nega bizga pul kerak emas, tolaning o‘zini bering- 
lar, demabdi?
„O-o-o! Tiling burro-ku! - Ukasining gapi Koryaginning 
esiga tushdi. - Ukasi kim - oddiy master. Dodini kimga ay- 
tardi? Endi aybni biz tomonga ag‘darmoqchimisan?!“
- Unisini aniqlash bizning ishimiz! - Koryagin tovushiga 
tag‘in rasmiy tus berdi. Har so‘zini chertib-chertib ta’kidla- 
di. - Gapni aylantirmang, Jumanov! Ochig‘ini ayting: nega 
hammalaring qo‘shib yozishga bunchalik yopishib olgansizlar? 
Bir kunmas-bir kun baribir sir ochilardi-ku? Aqalli siz - muta- 
xassis sifatida bilgansiz-ku buni! Nega bu yog‘ini o‘ylamagan- 
siz? Savolimga aniq javob bering! Ko‘zimga qarab turib!
Jumanov ko‘zini olib qochmadi. Battar o‘qraydi.
- Plan yuqoridan belgalanar ekan, pripiska bo‘lavera- 
di! - shunday dedi-yu, boshi tag‘in tebranishga tushdi.
- Stop! - Koryagin uning so‘nggi gapini tez-tez qog‘oz- 
ga tushirdi. - Demak, siz pripiskani ma’qullaysiz. Demak...
- Yo‘q! Men pripiskaga qarshiman. Umuman, bunaqa 
harom ishga...
- Omonov-chi?
- Yana Omonov! - dedi ayblanuvchi hamon bosh tebra- 
tib. - Yuzlashtirdinglar-ku! Tuhmat qilayotgani ko‘rinib tu- 
ribdi-ku! Hamma gapi noyma-poy...
,,Tag‘in o‘sha ashula!“ Koryagin toshib kelgan g‘azabini 
jilovlash uchun kulimsiradi.

---

126
О ‘tkir Hoshimov
-
Sizningcha hamma yomon, bitga o‘zingiz yaxshi. 
Hamma qora, bir o‘zingiz oppoq... Bir narsani aytaymi? -
dedi sirli qilib. - Erkakcha gap... Bilasizmi, bunaqa nozik 
narsalami xotin kishiga aytmaslik kerak edi. Siz bo‘lsa... -
Qo‘llarini ikki yonga tashlab, afsus-nadomat bilan bosh 
chayqadi. - Eh, Jumanov, Jumanov! Omonovdan olgan 
pulni xotinga ko‘rsatib nima qilardingiz? Jumanova Hanifa 
sizning xotiningizmi, axir? Hammasini aytib berdi... Suhbat 
paytida. Darvoqe, ayol kishini bunday xo‘rlamaslik kerak. 
Axir, siz yetarli darajada madaniyatli odamsiz. Sochlari 
oqarib ketibdi sho‘rlikni. Sizga, nokerak bo‘lsa, bolala- 
ringizga kerak hali... Mayli, gap bundamas. Shunday qilib, 
o‘sha kecha pulni xotiningizga ko‘rsatibsiz. Awal pol tagiga 
yashiribsiz, keyin... Tekshirish boshlanganida...
Jumanov bir muddat unga hayratlanib karadi. Keyin 
to‘satdan yelkalari silkina boshladi. Koryagin yig‘layapti, 
deb o‘ylagan edi. Yo‘q, Jumanov kulardi. yelkalari silki- nib, 
xirillab-xirillab kuldi. Xunuk, juda xunuk kuldi. Shishgan 
basharasi qiyshayib ketdi. Tag‘in yo‘tal tutdi.
- Pol tagiga deng! - dedi hansirab. - Pol tagiga em- 
ish... - Yana xirilladi. - Mening uyimda polning o‘zi yo‘q!
Koryaginning ichida bir nima uzilib ketgandek bo‘ldi. 
„Yaramas, Berdiyev! Nega o‘sha kuni o‘yga olib kirmadi? 
Ayvonda gap sotib o‘tirish shartmidi? Ataylab qilgan. Uyam 
shularga hamtovoq! Uyam bosmachi!“ 0 ‘zini qo‘lga olish 
uchun shisha tagida qolgan ,,pepsi“ni shoshilmay quydi. Ba- 
maylixotir ichdi.
- Tushunarli, - dedi osoyishta qat’iyat bilan. - Demak, 
xotining Jumanova Hanifa noto‘g‘ri ko‘rsatma bergan. Xoh- 
lasam, ertagayoq, yo‘q, bugunoq qamoqqa tiqaman!
Jumanovning ko‘zida bir lahza sarosima ko‘rindi. 
Xo‘rsindi.
- Qo‘lingizdan keladi... - dedi anchayin vazmin ohang­
da. - Mayli. Men Hanifaga ishonaman. Yolg‘on gapirmay-

---