‘ zbek isto n r espublik as1 o liy V a ‘rta m a X su s t a ’lim vаулri jg I n izo m iy nom idagj

Fonetika va fo n o lo g iya
8. Fonetika, uning obyekti, m aqsadi va vazifalari.
9. Fonetikaning tekshirish uslubi va m aqsadiga k o ‘ra turlari.
10. U m um iy fonetika nimani o ‘rganadi? X ususiy fonetika-chi?
11. Tavsifiy va tarixiy fonetika.
12. Q iyosiy va eksperim ental fonetika. U larning vazifalari.
13. Fonetikaning fizik-akustik aspekti haqida m a ’lum ot bering.
14. Fonetikaning anatom ik-fiziologik aspektida nim alar o'rganiladi? Perseptiv 
aspektida-chi?
15. N utq tovushlarining bioiogik asoslari, ularning turlari.
16. Nutq a ’zolarining anatom iyasi.
17. N utq a ’zolarining fiziologiyasi.
18. Nutq a ’zolarining ijro kechim i. A rtikulatsiya bosqichlari: ekskursiya, ish holati, 
rekursiya.
19. Fonetikaning lingvistik-funksional aspekti (fonologiya) haqida m a’lumot 
bering.
20. Fonologiyaning fan sifatidagi maqom i haqida qanday fikrlar bor?
21. Segmental va supersegniental fonologia haqida m a’lum ot bering.
22. Fonema va fonem ika. Fonem aning integral va differensial belgilari.
23. Fonologik oppozitsiyalar (zidlanishlar) haqida m a ’lum ot bering.
24. 
Tor
va 
kor, to r
va 
do r
, 
g u t
va 
ku l
so 'zlari boshidagi undoshlar qaysi 
oppozitsiyalam ing a ’zolari bo‘lishini, ularning integral va differensial belgilarini 
aniqlang.
25. 
Qor
va 
xor, qor
va 
kor
s o ‘zlari boshidagi undoshlarning qaysi oppozitsiyaga 
mansubligini, ularning integral va differensial belgilarini aniqlang.

---

26. 
Toy
- soy 
choy
so ‘ziarining fonetik qobig‘i va m a’nolari qaysi fonem alam ing 
qanday belgilari hisobiga farqlanm oqda?
27. 
Fish
va 
tush
so'zlaridagi unli fonem alam ing qaysi oppozitsiyaga m ansubligini 
aniqlang.
28. 
Uch
va 
a 'ch
so'zlari boshidagi unli fonem alam ing qaysi belgilari o'/.aro 
zidlanish hosil qilm oqda? Bunday zidlanishning (oppozitsiyaning) turini aniqlang.
24. K orrelatsiya, uning fonologik sistemadagi o ‘mi. Abu Ali ibn Sinoning 
fonologik korrelatsiyaga oid fikrlari.
25. Fonetik birliklam ing tildagi vazifalari
26. Fonem a ottenkalari, ulam ing turlari.
27. Fonem a ottenkalaridan birining o 'm id a boshqasi qoMlanadimi? “Fonema 
ottenkalari” tushunchasiga kim asos solgan?
28. O ttenka, variant va variatsiya tushunchaiariga izoh bering.
29. Transkripsiya haqida m a’lumot bering.
30. H ozirgi o 'z b e k adabiy tili vokalizmi. Bu tizim dagi m unozarali masalalar.
31. Unli fonem alar tasnifl va tavsifi.
32. Hozirgi o ‘zbek adabiy tili konsonantizm i, undagi m unozarali masalalar.
33. U ndosh fonem alar tasnifi va tavsifi.
34. Fonem alar adaptatsiyasi (moslashuvi), uning turlari haqida m a’lumot bering.
35. U ndosh tovushlarning fokuslari. Bir fokusli va ikki fokusli undoshlar .
36. Fonem alam ing kom binator va pozitsion ottenkalari haqida m a’lumot bering. 
Fonem a qatorini tushuntiring.
37. Fonetik hodisalar, ulam ing turlari.
38. A ssim ilatsiya, uning turlari.
39. Akkom odatsiya, uning turlari.
40. D issimilatsiya, uning turlari.
41. Nazalizatsiya, uning tavsifi.
42. Reduksiya, uning turlari.
43. Tovush orttirilishi, uning turlari: proteza, epenteza va epiteza haqida m a’lumot 
bering.
44. Tovush tushishi, uning turlari.
45. M etateza, uning turlari.
46. G em inatsiya va degem inatsiya.
47. Sinerezis.
48. Spirantizatsiya.
49. Singarm onizm , uning turlari.
50. 
M en , sen
olm oshlari tushum va qaratqich kelishiklarida turlanganda qanday 
fonetik hodisa sodir b o'ladi? Bu hodisaning nomi nima?
51. B o 'g ’in, uning tipiari(m avjud tasniflar asosida), tildagi ahainiyati. B o 'g 'in
niarkazi.
52. A ksentuatsiya (u rg 'u lar tizim i): so 'z urg'usi, sintagm a u rg'usi, ayiruv urg'usi.
53. S o‘z urg'usining fonetik tabiatiga k o 'ra turlari: dinam ik u rg'u, kvantitativ 
urg'u, tipik ottenkali u rg 'u v a to n ik (m usiqiy) urg‘u.
54. S o‘z urg usining o 'rn ig a k o 'ra turlari: bog'langan va erkin urg'ular.

---

55. So‘z urg‘usining harakat qilish belgisiga k o 'ra turlari: ko'chadigan va ko‘ch- 
m aydigan u rg ‘ular.
56. Sintagm a urg'usining o 'z ig a xos xususiyatlari haqida m a’lum ot bering.
57. Ayiruv u rg'usining turlari: Io‘gik (m antiqiy) va em fatik urg‘ular.
58. intonatsiya, uning turlari: tugaliangan intonatsiya, tugallanm agan intonatsiya, 
darak intonatsiyasi, so 'ro q intonatsiyasi, undov intonatsiyasi, chaqiruv (undash) 
intonatsiyasi va sanash intonatsiyasi.
59. fntonatsiyaning prosodik elem entlari: nutq m eiodikasi, nutq ritm i, tem p, nutq 
iniensivligi, nutq tem bri va pauza.
60. Irtonatsiyaning gap qurilishidagi roli.
61. Fonetik so ‘z nim a? U ning til va nutqdagi ahamiyati.
62. Segment va supersegm ent birliklar .