£ з б е к и с т о н р е с п у б л и к а с и о л и й в а

Qurilish sanoati  50-80-yillarda O’zbekistonda qurilish materiallari sanoati rivojlandi.

 

1985  yilda  qurilish  materiallari  sanoatining  1851  korxonasi,  11ta  yirik  panelli  uysozlik 

kombinatlarida  turli  xil  qurilish  materiallari-  tsement  shifer,  asbotsement  quvurlar, 

pardozlash  plitalari,  issiqni  saqlaydigan  (termoizolyatsion),  gidroizolyatsion  materiallari, 

keramika  quvurlari,  emallangan  cho’yan  vannalari,  rakavinalar,  cho’yan  kanalizatsiya 

quvurlari,  keramika  buyumlari,  sopol  quvurlari  ishlab  chiqarildi.  Mahalliy  sanoat 

korxonalarida  alibaster,  ganch,  ohak,  cherepitsa,  chiy,  qamish,  plitalar  ishlab  chiqarish 

yo’lga qo’yilgandi.

 

Engil sanoat Respublikada engil sanoatni ustun darajada rivojlantirishga imkon beruvchi

 

barcha  omillar  -  ko’plab  paxta,  pilla,  kanop  xomashyosi,  yog’ilg’i-energetika,  etarli 

darajada  mavjud  edi  Qolaversa,  Respublikaning  tez  ko’payib  borayotgan  aholisi  engil 

sanoat mahsulotlarining asosiy istemolchisi ham edi.

 

Tarix  bunday  omillar  davlat  mustaqilligi  sharoitidagina  to’la  hisobga  olinishi 

mumkin  ekanligini  ko’rsatdi.  50-80-yillardagi  qaramlik  sharoitida  O’zbekistonda  engil 

sanoat bir tomonlama rivojlanishga  yo’naltirildi. Asosiy e’tibor paxta qabul qilish, paxta 

tozalash, pillakashlik, qorako’l teriga va kanop tolasiga dastlabki ishlov berish, jun yuvish 

tarmoqlarini  rivojlantirishga  qaratildi.  O’zbekiston  bunday  xomashyolardan  tayyor 

mahsulotlar  tayyorlash  imkoniyatiga  ham,  xuquqiga  ham  ega  emas  edi.  Bu  masalani 

markaziy  hokimiyat  hal  qilardi.  Tayyor  xomashyo  Ittifoqning  boshqa  shaharlariga  olib 

ketilardi  va  tayyor  mahsulotga  aylantirilardi,  ortib  qolgan  xomashyo  boshqa 

mamlakatlarga sotilardi va undan katta daromad olinardi.

 

Respublikada 80-yillarda 107 ta paxta tozalash zavodi, ko’pchiligi quritish tozalash 

tsexlariga ega bo’lgan 490 paxta manzillari ishladi. 70-80 yillarning boshlarida respublika 

to’qimachilik  sanoati  korxonalari  -  Buxoro  to’qimachilik  kombinati  (1973),  Andijon  ip 

gazlama  kombinati  (1979),  Nukus  ip  gazlama  kombinati  (1983),  Jizzax  paxta  yigiruv 

fabrikasi,  yirik  to’qmachilik  kombinatlarining  Qo’rg’ontepa,  Marhamat,  Yangiqo’g’on, 

Beshariq,  Rishton,  Vobkent,  G’ijduvon  filiallari  qurildi.  Toshkent  va  Farg’ona 

to’qimachilik  kombinatlari  tarkibidagi  bir  qator  fabrikalar  qayta  jihozlandi.  Ip-gazlama 

ishlab  chiqarish  1960  yildagi  234,7  million  metrdan  1985  yilda  395,7  millon  metrga 

ko’paydi. Yiliga Respublikada 1,5 million tonna paxta tolasi etishtirib berilardi.

 

Respublika to’qimachilik sanoati etishtirilgan paxta tolasining atigi 10 foizini qabul 

qilish va tayyor mahsulotlarga aylantirish imkoniyatiga ega edi. 90 foizi esa olib ketilardi.