£ з б е к и с т о н р е с п у б л и к а с и о л и й в а

2. Sovetlarning O‘zbekistonda yuritgan iqtisodiy siyosati, uning 

mustamlakachilik mohiyati

 

XX  asr  20-yillari  boshlariga  kelganda  o’lka  hayoti,  erli  aholining  maishiy  -

turmush  tarzi  nochor  ahvolda  edi.  1-jahon  urushining  og’ir  asoratlari,  yangi  sovet 

tuzumini  o’rnatishda  bolshevik  hukmdorlarning  mahalliy  aholiga  nisbatan  qo’llagan 

zo’rlik  siyosatining  oqibatlari  har  qadamda  ko’zga  tashlanib  turardi.  Sanoat  izdan 

chiqqan,  transport  va  aloqa  vositalari  ishlamayotgan,  ekin  maydonlari  payxon  bo’lib 

ketgandi. Eng yomoni, o’lkada ochlik, qashshoqlik, ommaviy ishsizlik hukm surardi.

 

Buning  ustiga  mamlakatda  fuqarolar  urushi  davom  etayotgan  paytda  Sovetlar 

hokimiyati  tomonidan  ishlab  chiqilib  hayotga  zo’rlik  bilan  joriy  etila  borgan  oziq-ovqat 

razverstkasi va u bilan uyg’unlashgan «harbiy kommunizm» siyosati o’lka hayotini yana 

ham mushkul ahvolga solib qo’ydi. Sovet hokimiyatini saqlab qolish maqsadida amalga 

oshirilgan  bu  favqulodda  siyosat  aholining  bor-budini  tortib  olib,  uning  erki, 

mustaqilligini  qat’iyan  cheklab,  savdo,  bozor  munosabatlariga  izn  bermay,  oqibatda  bu 

erdagi  ijtimoiy-siyosiy  va  iqtisodiy  vaziyatning  yanada  murakkablashib  borishiga  sabab 

bo’ldi.