" s h a r q " n a sh r iy o t -m a t b a a a k s iy a d o r L ik k o m pa n iy a si bosh t a h r ir iy a t I

l - § .   Huquq  tush unchasi  va  m ohiyati

H u q u q   m u rak k ab   ijtim o iy -h u q u q iy   ho disa  b o ‘lib,  tu rli-tu m a n   nuq tay i 

n a z a rd a n   ta lq in   etiladi.  Eng  m a sh h u r  y o n d ash u v lam i  u m u m lash tirib , 

h u q u q —erk in   va  ten g   su by ektlar  o ‘rtasidagi  ijtim oiy  m u n o sab atlarn in g  

ta rix an   sh ak llan gan ,  u n d a n   ch etg a  ch iq ish   davlat  m ajburlovi  vositalari 

bilan   b a rta ra f etilishi  m u m k in   b o ‘lgan  ta rtib n in g   n o rm ativ   ifodasi,  degan 

xulosaga  kelish  m u m kin.

H u q u q n in g   d av lat  b ilan  uzviy  aloqasiga  asoslanib  (m a ’lum ki,  davlat 

h o k im iy at-m ajb u rlo v   vositalari  y o rd am id a  h u q u q n i  am alg a  o shirishni 

t a ’m in lay d i),  k o ‘p in c h a   h u q u q n i  d avlat  y aratad i,  degan  xulosaga  kelinadi. 

B unga  ay rim   n o rm a la m i  davlat  rasm an   tasdiq lash i  va  h a tto   o ‘z  q o n u n  

ijodkorligi  faoliy atida  q abul  qilishi  h am   tu rtk i  beradi.  Bu  ho ld a  h u q u q n i 

davlat  to m o n id a n   qabul  qiling an  yoki  tasd iq lan g an   va  u n in g   m ajburlov 

kuchi  bilan  t a ’m in lan g an   yu ridik  n o rm a la r  m ajm u i  sifatida  t a ’riflash 

u c h u n   asos  payd o  b o ‘ladi.

H u q u q   —  serq irra  va  k o ‘p  m a ’noli  ho disa. 

Birinchidan,

  u m u m ijtim o iy  

m a ’nodagi  h u q u q   (m a ’naviy  h u q u q ,  x alq lar  h u q u q i  va  sh .k .), 

ikkinchidan,

 

m axsus  yu ridik  m a ’n o dag i,  davlat  bilan  b o g ‘liq  yu rid ik   vosita  sifatidagi 

h u q u q   farqlan adi.