" s h a r q " n a sh r iy o t -m a t b a a a k s iy a d o r L ik k o m pa n iy a si bosh t a h r ir iy a t I

birinchidan,

  shaxslar  o ‘z  xususiy  manfaatlaridan  kelib  chiqib  harakat 

qiladilar;

ikkinchidan,

  insonlar  shunday  ijtimoiy  m unosabatlar  tizimini  vujudga 

keltiradilarki,  bunda  har  kim  boshqa  kimsaga  bog‘liq  b o ‘ladi.

Xususiy  mulkchilikka  asoslangan  ijtimoiy  struktura  b o im is h   fuqarolar 

jamiyati  bozor  iqtisodiyoti  munosabatlari  tizimidan  iboratdir.  Bunday 

munosabatlarga  ishlab  chiqarishdagi  raqobat  va  unda  hokimiyatning 

m a ’muriy  aralashuvini  cheklash  orqali  erishiladi.  Fuqarolar  jamiyati 

insonning  ijodiy  faolligini  namoyon  etishga  yo ‘l  ochuvchi  m unosabatlar 

shakllangan  taqdirda  zohir  b o ‘ladi.

Buyuk  fransuz  inqilobining  manifest!  —  1791-yilgi  Inson  va  fuqaro 

huquqlari  deklaratsiyasida  ham  xususiy  mulk  m uqaddas  va  dahlsiz  deb 

e ’lon  qilingan.  Feodalizmning  ashaddiy  dushmani  b o ‘lgan  yakobinchilar 

esa  xususiy  mulkni  yangi jamiyat,  ya’ni  fuqarolik jamiyatining  birdan-bir 

asosi  deb  bilganlar.  Tarix  saboqlaridan  m a ’lumki,  xususiy  mulk  nafaqat 

jamiyatni  turli  qatlamlarga  ajratgan,  balki  ishlab  chiqarishni  rivojlan- 

tirishga  qaratilgan  tashabbusni  rag‘batlantirgan,  hokimiyatga  nisbatan 

mustaqil  (avtonom)  tuzilmalarni  vujudga  keltirgan.

0 ‘zbekistonda  ham  xususiy  mulkchilikka  asoslangan  iqtisodiy  m u n o ­

sabatlar  tizimi  qaror  topm oqda,  tadbirkorlikka,  kichik  va  xususiy  biznes- 

ga  keng  yo‘l  ochilib,  uning  tegishli  tashkiliy  va  huquqiy  mexanizmlari 

vujudga  keltirilmoqda.

0 ‘zbekiston  Respublikasining  Konstitutsiyasi  fuqarolik  jamiyatining 

qaror  topishini  xususiy  mulkning  q a t’iy  mavqega  ega  b o ‘lishi  bilan 

bog‘laydi.  Shu  asosda  hozirgi  paytda  jamiyatda  keng  koNamda  xususiy- 

lashtirish  (aksiyalashtirish) jarayonlari  amalga  oshirilmoqda.

Xo‘sh,  nima  sababdan  islohotchi-davlat  0 ‘zbekistonda  demokratik 

fuqarolik jamiyatini  jadal  shakllantirib  borishdan  manfaatdor?