" s h a r q " n a sh r iy o t -m a t b a a a k s iy a d o r L ik k o m pa n iy a si bosh t a h r ir iy a t I

Fuqaroviy-huquqiy  javobgarlik  —

  fuqarolik  qonunchiligi  qoidalarini 

buzgan  shaxslarga  nisbatan  jabrlanuvchiga  yetkazilgan  mulkiy  zararni 

qoplash  bilan  bog‘liq  majburiy  ta ’sir  chorasi  qollaniladi.

Fuqaroviy-huquqiy  javobgarlik  shartnom a  talablarini  lozim  darajada 

yoki  um um an  bajarmaganlik  uchun  kelib  chiqadi  va  odatda,  mulkiy 

(moddiy)  mazmundagi  ta ’sir  choralari  q o ‘llanishi  bilan  tavsiflanadi.  Shu 

bilan  birga  t a ’kidlash  joizki,  fuqaroviy-huquqiy  javobgarlikka  sabab 

bo‘luvchi  huquqbuzarlik  (majburiyatni  bajarmaslik)  ikki  xil  b o ‘ladi: 

a) fuqaroviy qonunchilikda  nazarda  tutilgan  mulkiy  majburiyatlami  bajar­

maslik;  b)  fuqarolarning  sog‘ligi,  hayoti,  sh a ’ni  va  qadr-qimm atiga  daxl-

520

---

XXIII  B O B.  H U Q U Q IY  XU LQ -ATVO R ,  H U Q U Q B U ZA R LIK   VA  Y U R ID IK   JAVO BG A R LIK

dor  nomulkiy  majburiyatlami  bajarmaslik.  M azkur javobgarlik  Fuqarolik 

kodeksi,  Oila  kodeksi,  Yer  kodeksi,  M ehnat  kodeksi  va  boshqa  xususiy 

huquq  sohasiga  oid  qo nunlar  normasini  buzish  natijasida  kelib  chiqadi.

Fuqaroviy-huquqiy  javobgarlik  choralariga  tegishli  majburiyatni 

majburiy  bajartirish,  zararni  undirish,  neustoyka,  jarim a,  penya  va 

boshqalar  kiradi.