" s h a r q " n a sh r iy o t -m a t b a a a k s iy a d o r L ik k o m pa n iy a si bosh t a h r ir iy a t I

metodologik fa n

  sifatida  boshqa  sohaviy 

huquqiy  fanlar  uchun  xususiy  yuridik  metodlarni  va  rahbariy  prinsiplarni 

ishlab  chiqadi.  Davlat  va  huquq  nazariyasi  bilan  davlat  va  huquq  tarixi 

fani  bir-biri  bilan  chambarchas  boglangandir.  Ularning  har  ikkisi  davlat 

va  huquq  borasida  bahs  yuritadi.  Davlat  va  huquq  tarixi  davlat  va  h u q u q ­

ning  vujudga  kelishi  va  rivojlanishi  jarayonini  t o ‘liq,  xronologik  tarzda 

o ‘rganadi.

Tarix  va  nazariya  bir-birisiz  boNmaydi,  biri  ikkinchisini  taqozo  etadi. 

Davlat  va  huquq  tarixi  fani,  o ‘z  navbatida,  ayrim  nazariy  xulosalami 

chiqaradi,  nazariy  prinsiplar  asosida  ish  ko‘radi.  Davlat  va  huquq 

nazariyasi  fani  esa  o ‘z  xulosalarini  tarixiy  materiallar  yordamida  asoslay- 

di,  bunda  u  tarixiylik  metodidan  foydalanadi.  H ar  qanday  tarixiy  faktni 

nazariyasiz  yoritish,  izohlash  mumkin  emas.  Nazariya  tarixiy  voqealarga 

yondashish  usulini  belgilaydi  va  shu  bois  tarixni  ilmiy  o ‘rganish  vositasi 

bo‘lib  xizmat  qiladi.  Davlat  va  huquq  nazariyasi  boshqa  huquqiy  fanlar 

bilan  ham  xuddi  shunday  ikkiyoqlama  aloqadadir.  Demak,  davlat  va 

huquq  nazariyasi  huquqshunoslik  fanlari  tizimida  markaziy,  yo‘naltiruv- 

chi,  umumlashtiruvchi  ahamiyatga  ega  bo‘lish  bilan  birga,  barcha  yuridik 

fanlarning  yutuqlarini  uyg‘unlashtiradi  va  ularning  o ‘zaro  boyishiga 

ko‘maklashadi.