" s h a r q " n a sh r iy o t -m a t b a a a k s iy a d o r L ik k o m pa n iy a si bosh t a h r ir iy a t I


davlat  va  huquq  nazariyasi predm etini



Download 17,78 Mb.
Pdf ko'rish
bet14/702
Sana02.01.2022
Hajmi17,78 Mb.
#307312
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   702
Bog'liq
Одилқориев Х.Т. Давлвт ва ҳуқуқ назарияси.Дарслик (1)

davlat  va  huquq  nazariyasi predm etini

  ijtimoiy  hayot­

ning  m uhim   qismi  hisoblangan  davlat  va  huquq,  ularning  vujudga  kelishi 

va  rivojlanishining  asosiy  qonuniyatlari,  ularning  mohiyati,  ijtimoiy  vazi­

fasi,  funksiyalari,  shuningdek,  siyosiy  va  huquqiy  ongning  namoyon 

b o ‘lishi  va  huquqiy  tartibga  solishning  xususiyatlari  tashkil  etadi.

H ar  bir  fan  o ‘z  predmetidan  tashqari,  muayyan  o ‘rganish 

obyektiga

 

ega.  Fan  qaysi  narsalar  (hodisalar)  haqida  bilim  yaratib,  uni  tizimga 



solsa,  shu  uning  obyektini  tashkil  etadi.  Yuridik  bilimlar  davlat  va 

huquq  xususida  yaratiladi.  Demak,  yurisprudensiyaning  obyektini  davlat 

va  huquq  tashkil  qiladi.  Biroq,  fanning  obyekti  uning  predmetidan  farq 

qiladi.  Aynan  bir  obyekt  turli  fanlar  tom onidan  o ‘rganilishi  mumkin. 

Masalan,  davlat  va  huquq  turli  sohaviy  yuridik  fanlar  (konstitusiyaviy 

huquq,  m a ’muriy  huquq,  moliya  huquqi,  yer  huquqi,  fuqarolik  huquqi, 

m ehnat  huquqi  va  h.k.)  to m on id an   o ‘rganiladi.  A m m o  ularning  har  biri 

davlat  va  huquqni  o ‘z  predmeti  va  metodi  nuqtayi  nazaridan  o ‘rganadi.

Fanning  obyekti  deganda,  muayyan  fan  doirasida  bilishning  vosita 

va  usullari  yordam ida  ilmiy  o ‘rganish  (tahlil)  qamroviga  olinadigan 

voqea  va  hodisalar  tushuniladi.  Ilmiy  bilish  jarayonida  voqea  va  hodis­

alarning  fikriy  modeli  (obrazi)  hosil  qilinadi,  mohiyat  —  belgilari  haqida 

tushuncha  tizimi  vujudga  keltiriladi.  Xuddi  m ana  shu  mohiyatga  oid 

xususiyatlarni  ochish  fanning  predmetini  tashkil  etadi.  Ushbu  mulohaz- 

alar  yuridik  fanga  ham   taalluqli.  Eng  umumiy  tarzda  xulosa  qiladigan 

b o is a k ,  yuridik  fanlarning  obyektini  davlat  va  huquq,  predmetini  esa 

davlat  va  huquqning  turli  xususiyatlari,  mohiyatiga  oid  belgilari  tashkil

13



DAVLAT  VA  HUQUQ   NAZARIYASI

etadi'.  Boshqacha  aytganda,  davlat  va  huquq  nazariyasining  predmeti 

davlat  va  h uquqning  m ohiyatini,  xususiyat,  belgilarini  ochish,  ular 

namoyon  bo ‘lishining  eng  um um iy  qonuniyatlarini  aniqlashdan  iborat.

Davlat  va  huquq  nazariyasining  predmetidan  kelib  chiqib,  uning  tabi- 

atini  tavsiflash  mumkin.  Fanimizning  tabiati  serqirra  va  nihoyatda  boy 

mazmunlidir.  U  ijtimoiy,  yuridik,  siyosiy,  nazariy-metodologik,  funda­

mental  fan  hisoblanadi.  Davlat  va  huquq  nazariyasi  avvalo 



ijtim oiy fan

 

sifatida  maydonga  chiqadi.  Chunki,  u  ijtimoiy  tuzum ni,  jamiyat  hayotida 



davlat  va  huquqning  o ‘m i,  ahamiyati  va  vazifalarini  tahlil  etadi.  Eng 

asosiysi,  davlat  ham,  huquq  ham  ijtimoiy  hodisalardir.

Boshqa  ijtimoiy  fanlardan  farqli  oNaroq,  davlat  va  huquq  nazariyasi 


Download 17,78 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   702




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish