" s h a r q " n a sh r iy o t -m a t b a a a k s iy a d o r L ik k o m pa n iy a si bosh t a h r ir iy a t I

Davlatning  ijtim oiy funksiyasi

  shaxsning  ijtimoiy  himoyalanganligi, 

m oddiy  boyliklar  yaratishda  bevosita  ishtirok  etishi  yoki  ishtirok 

etm asligidan  q a t’i  nazar, jam iyatning  barcha  a ’zolari  uchun  m unosib  tu r­

mush  sharoitini  ta ’m inlashga  qaratiladi.

H uquqiy  davlatda  m oddiy  boyliklarni  ta ’m inlash  ishlab  chiqaruvchi- 

lar  va  iste’m olchilar  o ‘rtasidagi  erkin  ekvivalent  alm ashuvdan  tashqari 

ham   amalga  oshiriladi.  D avlatning  ijtim oiy  siyosati,  birinchidan,  turli 

obyektiv  sabablarga  ko ‘ra  to ‘laqonli  m eh n at  qila  olm aydiganlar  (bem or- 

lar,  nogironlar,  keksalar,  talabalar,  bolalar)  uchun  m unosib turm ush  tarzi­

ni  ta ’m inlash  m aqsadida  ijtim oiy boyliklarni  yaratishga  q o ‘shilgan  m ehnat 

ulushidan  q a t’i  nazar  uni  taqsim lashni  taqozo  etadi.  Ikkinchidan,  davlat 

sog‘liqni  saqlash,  m adaniy  dam   olish,  m aorif,  uy-joy  qurilishi,  transport 

va  aloqaning  benuqson  ishlashi  uchun  zarur  m a b la g ia r  ajratadi.  Aynan 

shu  orqali  davlat  fuqarolarning  sog‘lig‘ini  saqlash,  dam   olish,  uy-joyli 

b o ‘lish,  ta ’lim  olish,  m adaniyat  yutuqlaridan  foydalanishga  bo ‘lgan 

huquqlari,  ya’ni  ijtimoiy  huquqlarini  lozim  darajada  ro ‘yobga  chiqari- 

lishini  ta ’minlaydi.  Bunday  huquqlardan  davlatning  barcha  fuqarolari 

im kon  qadar  to ‘liq  hajm da  foydalanishlari  kerak.

D em okratik  davlat  iqtisodiy  jih atd an   no ch o r  ahvolda  qolgan  barcha 

kishilarning  aniq  ijtim oiy  him oya  qilinishini  kafolatlaydi  va  m am lakat 

bu tun   aholisining  ijtim oiy  ehtiyojlariga  ajratiladigan  m ablag‘larni  m uttasil

109

---

DAVLAT  VA  H U Q U Q   NAZARIYASI

ko‘paytirib  boradi.  M oddiy  va  m a’naviy  boyliklarni  yaratuvchilar  erkinlik 

ham da  iqtisodiy  mustaqillikka  ega  b o ‘lsalargina,  davlat  m am lakat  aholisi- 

ga  nisbatan  adolatli  ijtimoiy  siyosat  o ‘tkazishga  qodir  b o ‘ladi.

3.