― pul va banklar ‖ fanidan 2017/2018 o‗quv yili uchun mo‗ljallangan

159

 

Valuta kurslarining muhimligi nimada? 

Valuta  kurslarining  muhimligini  ularning  o‘z  mamlakatlari  hududidagi  va 

xorijiy  davlatlarning  tovarlariga  nisbatan  qiymatiga  ta‘sir  etishida  ko‘rishimiz 

mumkin.  Amerikaliklar  uchun  fransus  tovarlarining  dollardagi  narxi  ikki 

omillarning  o‘zaro  ta‘siri  orqali  aniqlanadi:  yevroda  ifodalangan  fransus 

tovarlarining narxi hamda yevro/dollar valuta kursidadir. 

Tasavvur  qiling, amerikalik Vanda Degustator o‘zining vino  kolleksiyasini 

to‘ldirish  maqsadida  1961-yilning  qimmatbaho  fransus  vinosini  harid  qilishga 

qaror  qildi.  Agar  Fransiyada  bir  litr  vinoning  narxi  1000  yevro  bo‘lsa,  ammo 

valuta kursi 1 yevro uchun 1,18 dollarga teng bo‘lsa, Vandaga vino 1080 dollarga 

to‘g‘ri keladi. (1000 yevro*1,08 dollar/yevro). Tasavvur qilaylikki, Vanda o‘zining 

haridini    ikki  oyga  kechiktirdi.  Vaholanki  ushbu  davr  mobaynida  yevroning 

qiymati 1,2 dollarga oshdi. Agar bir litr vinoning ichki narxi 1000 yevro  bo‘lib, 

ya‘ni o‘zgarmasa, dollardagi qiymati esa 1080 dan 1200 ga o‘sadi. 

Boshqa  tarafdan,  valutaning  anologik  mustahkamlanishi  mamlakat  ichida 

xorij mahsulotlarining narxini tushiradi. 2000 dollar narxidagi Compaq komputeri 

bir  yevro  uchun  1.08  dollarga  to‘g‘ri  keluvchi  valuta  kursida  programmist  Pyer 

uchun 1852 yevroga tushadi. Agar valuta kursi bir yevro uchun 1,02 dollar bo‘lsa, 

computer 1667 yevro bahoga ega bo‘ladi. 

Yevro  narxining  tushishi  AQShda  fransuz  tovarlarining  narxlari  tushishiga 

olib  keladi  va  ayni  shu  bilan  bir  vaqtda  Fransiyada  Amerika  mahsulotlarining 

narxlari oshishiga olib keladi. Agar bir yevro 0,90 dollar  bo‘lsa, Vandaga bit litr 

vino  1080  dollar  emas  900  dollarga,  Pyer  uchun  Compaq  komputeri  1852 

yevrogamas 2222 yevroga tushadi. 

Bu turdagi yondashuv quyidagi xulosani keltirib chiqaradi: mamlkat valutasi