― pul va banklar ‖ fanidan 2017/2018 o‗quv yili uchun mo‗ljallangan

12.3.  Markaziy  bankning  iqtisodiy  mustaqilligi  va  uni  belgilovchi 

me‘zonlar. 

 

ugungi kunda Markaziy bank mustaqilligini baholash har bir mamlakat 

uchun    bank  tizimining  nazorat  qilinishida  va  eng  asosiysi  mamlakatda  monetar 

siyosatning qay darajada olib borilishini baholashda muhim o‗rin tutadi. 

Markaziy  bank  mustaqilligini  baholashda  xalqaro  bank  amaliyotida  turli  xil 

yondashuvlar  mavjud.  Ulardan  so‗nggilari  sifatida  ―The  New  Index  for  Central 

Bank  Independence‖  reytingli  baholash  ko‗rsatkichini  keltirish  mumkin.  Ushbu 

ko‗rsatkich  0-36  ballgacha    oraliqda  Markaziy  bank  mustaqillik  darajasini 

aniqlaydi.  Bunda  asosiy  me‘zon  qilib,  Markaziy  bankning  3  guruh:  Monetar 

siyosat  mustaqilligi  (MSM),  Personal  mustaqillik  (PM)  va  Moliyaviy  mustaqillik 

(MM)  ko‗rsatkichlariga  jaratilgan  holda  ular  ham  tarkiban  balli  baholashga 

asoslanadi. 

A. Monetar siyosat mustaqilligi (MSM) 

A1.  Markaziy  bankning  konservativlik  darajasi  yoki  samarali  maqsad  va 

vazifalarni o‗rnatishdagi mustaqilligi. 

a) Monetar  siyosatning  maqsadi  faqatgina  baholar  barqarorligi  yoki  baholar 

barqarorligi asosiy hisoblanib, u uzoq muddatga mo‗ljallangan monetar siyosatning 

vazifasi bo‗lsa (3 ball) 

b) Monetar  siyosatning  maqsadi  baholar  barqarorligi  va  boshqa  aspektlar, 

masalan,  moliyaviy  barqarorlik,  valyuta  kursi  barqarorligi  hamda  bank  sektori 

barqarorligini ifodalasa (2 ball)