- Funktsiya . Xar qanday davlatning iqtisodiy o‘sishida nechta omil bor
*
-
-
-
. …-uni o‘rganish faoliyatining shakllari, usullari va ularning bog‘liqligi tushuniladi
* fanni o‘rganish uslubi (metodologiyasi) deganda
- Ne’matlar noyobligi
- Real ehtiyoj
- Alternativ harajatlar
. …-bu sotuvchilar va xaridorlar o‘rtasidagi mahsulot sotish va sotib olish buyicha erkin munosabatlar tizimidir
* bozor
- Korxona
- Fabrika
- Barcha javob xato
. …-bu biror tovar yoki resurs xajmining ma’lum vaqt oraligida chegaralanganligidir
* ne’matlar noyobligi
-Real ehtiyoj
- Iqtisodiy ehtiyoj
- Iqtisodiy ne’mat
. …-mikroiqtisodiy jarayonlarda qatnashadigan iqtisodiy tushunchalarga aytiladi.
* iqtisodiy bazis tushunchalar deb
- Kategoriya tushunchalar deb
- Daromad tushunchalar deb
- Alternativ tushunchalar deb
. …- shaxsni, korxonani yoki jamiyatni faoliyat ko‘rsatishi va rivojlanishini ta’minlab turishga undovchi zaruriyat, iqtisodiy faoliyatga undaydigan ichki kuch tushuniladi.
* iqtisodiy ehtiyoj
- Real ehtiyoj
- Iqtisodiy ne’mat
- Alternativ harajatlar
. … - ushbu ehtiyojni qondirish uchun shaxsning daromadi yetarli bo‘lishi taqozo qilinadi.
* real ehtiyoj
- Iqtisodiy ehtiyoj
- Iqtisodiy ne’mat
- Iqtisodiy ne’mat
. …- bu ehtiyojni qondirish vositasi
* iqtisodiy ne’mat
- Real ehtiyoj
- Muvozanat narx
- Alternativ harajatlar
. Bir-birini o‘rnini bosuvchi ne’matlar…
* bu bir xil ehtiyojni kondiruvchi ne’matlardir.
- O‘zaro bir-birini to‘ldiruvchi ne’matlar
- Tadbirkorlik qobiliyati
- Ratsonal (foydali) harakat
. …- bu shaxsni yoki ishlab chiqarish ehtiyojini komplektlarda kondiradigan
* o‘zaro bir-birini to‘ldiruvchi ne’matlar
- Iqtisodiy ne’mat
- Real ehtiyoj
- Iqtisodiy ehtiyoj
. … - o‘ziga xos bo‘lgan shunday inson resursi tushuniladiki, u o‘zidan boshqa ishlab chiqarish resurslaridan samarali foydalana olish qobiliyatini mujassamlashtiradi.
* tadbirkorlik qobiliyati
- Iqtisodiy agentlardir
- Ratsonal (foydali) harakat
- Ishchi kuchi
. …- resurslardan eng samarali foydalanishdan voz kechish natijasida yuqotilgan imkoniyatlar bilan bog‘liq harajatlar.
* alternativ harajatlar
- O‘zaro bir-birini to‘ldiruvchi ne’matlar
- Xarajatlar
- Real ehtiyoj
. …- tovarlarni pulga ayirboshlash normasidir.
* baho
- Narx
- Naflik
- Ehtiyoj
. … - aloxida shaxslar, uy xo‘jaligi, korxona davlat, ijtimoiy tashkilotlardir.
* iqtisodiy agentlardir
- Ratsonal (foydali) harakat
- Muvozanatlashgan baho deb
- Muvozanat narx
. ...- resurslar cheklangan sharoitda eng kam sarf harajat qilib, foydani maksimal darajada oshirish uchun qilinadigan iqtisodiy harakatdir.
* ratsonal (foydali) harakat
- Tadbirkorlik qobiliyati
- O‘zaro bir-birini to‘ldiruvchi ne’matlar
- Real ehtiyoj
. ...- maxsulot ishlab chikarish uchun kilingan sarflar.
* xarajatlar
- Muvozanat narx
- Alternativ harajatlar
- Real ehtiyoj
. ...- bu ishlab chiqaruvchilar va sotuvchilar tomonidan berilgan narxlarda sotilishi mumkin bulgan tovarlar mikdori.
* taklif
- Taklif konuni
- Taklif chizigi
- Talab chizigi
. ... - berilgan narxlarda haridorlar tomonidan sotib olinishi mumkin bulgan tovarlar mikdori.
* talab
- Talab chizigi
- Talab qonuni
-Shaxs talabi
. .. .- to‘g‘ridan-to‘g‘ri narx o‘zgarishi bilan bogliq xolda taklifning o‘zgarishi.
* taklif qonuni
- Talab chizigi
- Talab qonuni
- Shaxs talabi
. ... - narxdan tashqari boshqa omillar o‘zgarmaganda talab miqdori bilan narx o‘rtasidagi teskari bogliqlik.
* talab qonuni
- Shaxs talabi
- Talab chizigi
- Taklif chizigi
. ...- bitta iste’molchining tovarga bo‘gan talabi.
* shaxs talabi
- Talab chizigi
- Taklif chizigi
- Talab konuni
. ...- tovar narxi bilan sotib olinadigan ushbu tovar miqdori o‘rtasidagi bogliqlikni ifodalovchi egri chiziq.
* talab chizigi
- Shaxs talabi
- Talab konuni
- Taklif chizigi
. ...- tovar narxi bilan taklif qilinadigan ushbu tovar miqdori o‘rtasidagi bogliqlikni ifodalovchi egri chiziq.
* taklif chizigi
- Talab chizigi
- Shaxs talabi
- Talab konuni
. ...- talab bilan taklifni tenglashtiruvchi narx.
* muvozanat narx
- Xarajatlar
- Elastiklik
- Umumiy naflik
. ...- bu matematik tushuncha bulib, bog‘liq o‘zgaruvchi bilan erkin o‘zgaruvchilar o‘rtasidagi miqdoriy bog‘liqlikni ifodalaydi.
* funktsiya
- Muvozanat narx
- Muvozanatlashgan baho deb
- Umumiy naflik
. narxga bog‘liq bo‘lgan talab funktsiyasi
*
-
-
-
. Talab funktsiyasi
*
-
-
-
. taklif funktsiyasi
*
-
-
-
. ....- talab xajmi taklif xajmiga mos kelgandagi baho tushuniladi.
* muvozanatlashgan baho deb
- Umumiy naflik
- Elastiklik
- Befarqlik chizigi
. maksimal narx belgisi
*
-
-
-
. minimal narx belgisi
*
-
-
. …- talab va taklifga ta’sir kiluvchi omillarning bir foizga o’zgarishi natijasida talab va taklif xajmining necha foizga o‘zgarishini
aniklaydigan koeffitsiyentga aytiladi.
* elastiklik
- Muvozanatlashgan baho deb
- Befarlik chizigi
- Funktsiya
. narxga bog‘liq bo‘lgan talab elastikligi
*
-
-
-
. nuqtaviy elastiklik
*
-
-
-
. Talabning narxga kura yoysimon elastikligini xisoblash formulasi:
*
-
-
-
. … - iste’mol kilishda bir-birini o‘rnini bosuvchi tovarlar yoki bir xil extiyojni kondiruvchi tovarlar.
* o‘rindosh tovarlar
- Tuldiruvchi tovarlar
- Byudjet
- kapital
. … - birgalikda, komplekt tarzida iste’mol qilinadigan tovarlar.
* to’ldiruvchi tovarlar
- O‘rindosh tovarlar
- Kapital
- Byudjet
. …- Bitta tovarga bulgan talabga boshka bir tovarning narxi ta’sir ko‘rsatadi.
* kesishgan talab elastikligi
- Naflik funktsiyasi
- Umumiy naflik
- Chekli naflik
. Kesishgan talab elastikligi
*
-
-
-
. Taklifning narx buyicha elastikligi
*
-
-
-
. …- iste’mol qilingan ne’matlar dan olingan jami naflik.
* umumiy naflik
- Chekli naflik
- Kapital
- Elastiklik
. …- oxirgi yoki navbatdagi birlik ne’matni iste’mol qilishdan olinadigan naflik.
* chekli naflik
- Narx
- Kapital
- Umumiy naflik
. Naflik funktsiyasi
*
-
-
-
. Chekli naflik
* -
-
-
