“ Bayt al hikma ” tashkil topish tarixi

• al- Mansur – 754-775 -
• Horun ar-Rashid – 786- 809
• al-Ma’mun - 813- 833 -

Ilk rasadxona

• 828-yilda Xalifa Ma’mun buyrug’i bilan musulmon olamidagi ilk rasadxona quriladi.
• Rasadxonalar qurilishiga katta astronom Yahyo ibn Abi Mansur va kichik astronom Sanad ibn Ali al-Alyaxudiy boshchilik qilishadi.
• Rasadxona Maumtaxon deb nomlanadi.
• Keyinchalik esa Damashq yaqinidagi

Kasiyun tog'ida 2- rasadxona qurildi.

Bu esa Shammasiya shahri qal’a devorlarining 1945 yilda olingan surati. 1945 yil 8 mayda ser Vilfred Patrik Thesiger tomonidan qo'lga kiritilgan.

“Bayt al-hikma” nomi tarixi

• O’sha davr tarixchilari olimlari tomonidan turli xil nomlarda atalgan Bayt al-hikma lug’aviy jihatdan deyarli bir ma’noni anglatgan.
• Ibn an Nadim “Al-Fixrist” asarida akademiyani “donolar uyi” deb ataydi.
• Ibn Said al-Andalusi yoki al-Kalaksandiy singari boshqa olimlar "Donolik uyi" atamasi yoki “hikmatlar uyi” nomiga murojaat qilishgan.
• Masalan, Hoji Xalifa "dar al-hikma" nomi bilan mashhur bo'lgan boshqa nomdan foydalanadi.
• Biroq, Hikmatlar uyining turli nomlaridagi eng qiziq narsa shundaki, ularning barchasi bir xil semantik ma'noga ega: bu yerda hamma bilim va donolikni topish mumkin.

Islom sivilizatsiyasi olimlari va Yevropalik olimlar ilmiy izlanishlari

• Abu Bakr ar Roziy (865-925)- chechak va qizamiq kasalliklarini o’rgangan.
• "Chechak va qizamiq haqida kitob" ("Kitob aljudariy valhasba") nomli asar yaratib, tibbiyot tarixida birinchi marta chechakni taʼriflab berdi.
• 1796 yilga kelib Yevropada ingliz vrachi E. Jenner chechakka qarshi emlashni taklif etdi.

------------------------------------------------------------------------------------

Ali ibn Abbos (994-v) saraton kasalligiga doir “Kitobi al maliki” asarini yozgan.