” 2021yil jismoniy madaniyat

д). Bellashuvni tuxtatish – matte.
1. O`rtadagi hakam quyidagi holatlarda matte buyrug`ini bilan darhol to`xtatib, xajime buyrug`i bilan bellashuvni davom ettirishi kerak: bir yoki har ikkala dzyudochi ishchi zonadan tashqariga chiqib ketsa. Dzyudochilarni kiyimini tartibga keltirish zarur bo`lsa.
2. Bir yoki ikkala dzyudochi ta`qiqlangan usullarni bajarsa. Bir yoki ikkala dzyudochi jarohat olsa yoki kasal bo`lib qolsa.
3. Ne-vaza holatida harakatning aniq davomi bo`lmasa. Dzyudochilarning bir ne-vaza holatidan uning orqasida raqibi bo`lgan holatda o`rnidan butunlay yoki yarim tursa.
4. Dzyudochilarining biri tik turgan holatda bo`lsa yoki ne-vaza holatidan tik tursa va gilamda orqasi bilan yotgan va uni oyoqlari bilan gavdasining ixtiyoriy joyidan ushlab olgan raqibini ko`tarsa.
5. Dzyudochilarning biri tik turgan holatda bug`ish yoki og`ritish usulini bajarsa yoki bajarishga harakat qilsa, biroq tez natijaga erishmasa.
6. Hakamlar hay`atining a`zolari ―hakamlar uchligi‖ bilan maslahatlashishni hohlasa.
O`rtadagi hakam zarur deb topgan har qanday hollarda bellashuvni matte buyrug`i bilan to`xtatishi mumkin.
е). Bellashuvni tugashi – soromade.
 O`rtadagi hakam quyidagi hollarda Soromade buyrug`ini e`lon qiladi va bellashuvni yakunlaydi:
 Bir dzyudochi ippon yoki vaza-ari avaseti ippon bahosini olsa.
 Sogo-gachi – murakkab g`alaba holatida.
 Fusen-gachi – bellashuvda hozir bo`lmaslik.
 Kiken-gachi – bellashuvdan bosh tortish holatida.
 Xansoku-make – bellashuvdan mahrum qilish holatida.
 Dzyudochilardan biri jarohat tufayli bellashuvni davom ettira olmasa.
 Bellashuvga ajratilagan vaqt tugasa. Soromade buyrug`idan keyin dzyudochilar boshlang`ich holatlariga qaytishlari kerak.
2. Bellashuv vaqtining tugaganligi ishorasi bilan bir vaqtda boshlangan har qanday texnik harakat baholanishi kerak. Texnik harakat bellashuv vaqtining tugaganligi ishorasi bilan ustma-ust tushganligiga qaramasdan, o`rtadagi hakam fikricha, bu harakat samarador bo`lmasa, o`rtadagi hakam tezda soromade buyrug`ini e`lon qilishi kerak.
3. Soromade e`lon qilingandan keyin o`rtadagi hakam dzyudochilarning buyruqni eshitmasdan bellashuvni davom qildirishlari mumkinligini hisobga olib, ularni nazardan qochirmasliklari kerak.
4. O`rtadagi hakam zarur bo`lganda, bellashuv natijasini e`lon qilishdan oldin, dzyudochilar kiyimlarini tartibga keltirishni talab qilishi kerak.
5. Jamoa uchrashuvlarida tablo da baholar bo`lmaganda yoki teng bo`lsa va dzyudochilarning birining ustunligi bellashuv davomida ajratilgan vaqt davomida bu moddaga muvofiq aniqlanmasa xiki-vake e`lon qilinadi.
6. Shaxsiy uchrashuvlarda esa tabloda baholar bo`lmaganda yoki teng bo`lganda birinchi baho yoki jazo – 2chi shido yoki xansoku-make gacha bo`lgan ―Golden score‖ – qo`shimcha 3 daqiqa (yoshlar, o`smirlar va qizlarga 2 daqiqa) vaqt beriladi. Agar qo`shimcha vaqtda ham g`olib aniqlanmasa xantey e`lon qilinadi.