Atsetat kislota atsetil KoA pirofosfat
Fermentlarning hujayrada joylashishi. Fermentlar barcha ho’jayralarda, biologik suyuqliklar (o’simliklar shiralari, oshqozon-ichak shiralari, qon, limfa, orqa miya suyuqligi, siydik va boshqalar)da doimo mavjud. Fermentlar tirik organizmda va hujayrada baravar miqdorda tarqalmagan. Masalan, pepsin oshqozonda, tripsin va lipaza o’n ikki barmoq ichak shirasida ko’p miqdorda uchraydi. Amilaza oshqozon osti bezi shirasidan tashqari so’lakda, kam miqdorda qonda, jigarda, muskullarda, unib chiqayotgan donlarda ko’p miqdorda bo’ladi. Hujayradagi fermentlar ma`lum struktura asosida, ya`ni membranalarda bog`langan holda uchraydi.
Barcha hujayralar uchun umumiy bo’lgan jarayonlarda ishtirok etadigan fermentlarni har xil hujayralarda uchratish mumkin. Ammo ixtisoslashgan hujayralarda faqat Shu hujayralarning funksiyasi bilan bog`liq bo’lgan fermentlar uchraydi. Hujayralarning har bir struktura kmponentida uning funksiyasi bilan bog`liq bo’lgan ayrim fermentlar yoki fermentlar sistemasi mujassamlashgan bo’ladi. Masalan, mitoxondriylarda, asosan, energiyaga boy bo’lgan birikmalarni hosil qilish reaksiyalarini katalizlovchi fermentlar, ya`ni Krebs sikli, elektronlarning ko’chishi va ATF hosil bo’lishi bilan bog`liq bo’lgan fermentlar joylashgan.
Oqsiilarni hayvonlar to‘qimasidan, makroorganizmlardan maxsus
usullar yordamida ajratib olinadi.
1. Oqsiilarni ajratib olishda gomogenizatsiya usuli. Oqsiilarni hayvonlar to'qimasidan, makroorganizmlardan ajratib olish uchun avvalo to‘qimalar yaxshilab m aydalaniladi, ya’ni gomogenizatsiyalanadi. Bunda hujayra strukturasi buziladi oqsillar eritmaga o ‘tadi. Gomogenizatsiya qilish uchun quyidagi usullardan foydalaniladi:
1. Chinni hovonchada to‘qimani qum bilan ezish (maydalash).
2. Potter-Elvegay gomogenizatorida maydalash.
3. Sharsimon tegirmonchalarda maydalash.
4. Kuchli ravishda muzlatib, keyin eritish yo‘li.
5. Ultratovush ta’sirida maydalash.
6. Bosim ta’sirida (muzlatilgan to‘qimani mayda teshikli po‘lat
to‘rdan o ‘fkazish).
7. Azot gazi yordamida (azot gazini bosim ostida to‘yinfiriladi keyin keskin bosim pasaytiriladi. N atijada azot hujayrani oson parchalab oqsilni eritmaga o ‘tkazadi).
Yuqoridagi usullar bilan hosil qilingan gomogenatdan oqsiUarni ajratib olish uchun ekstraksiya usulidan foydalaniladi. O lingan g o m o g en atn i 8-10% li tuz eritmasida eritila d i. Oqsilla m i ekstratsiyalash uchun ko‘pincha m a’lum pHga ega b o ig an bufer eritm alardan, organik erituvchilardan va ionsiz detergentlardan foydalaniladi. Bu maqsadda organik moddalardan ko‘pdan beri ishlatib kelinadigan eritmalar - glitserinning suvdagi eritmasi. saxaroza eritm asi, lim on kislota va b o ra t bufer aralashm alar, tris-b u fe r eritmalardan foydalaniladi.
Qon zardobi oqsilini ajratish uchun etil spirti, atseton, butil spirti ta’sirida cho‘ktiriladi. Gomogenatdan toza holda oqsillami olish uchun har xil detergentlar ishlatiladi. U lar oqsil-yog‘ kompleksini va oqsil- oqsil b o g ‘larini yaxshi p a rc h a la y d i. O qsillam i (ferm en tlarn i) tozaпashаa m iioxondriya bio m em b ran asi bilan yoki h u ja y ra organoidlari bilan mustahkam birikadigan modda triton X -100, natriy dodetsilsulfat va natriy dezoksixolat ishlatiladi. Bu detergentlar oqsil- oqsil kom plekslarini p arch alay d i v a oqsillarning to ‘rtla m c h i strukturasini buzadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |