����� ������������ ������������ ��� з�м���в�� ��х������я���

Броценда биогаз қозонларидан фойдаланиш
Броцени – Рига Жануби-шарқида жойлашган 3500 аҳолига эга кичик шаҳарча. Ушбу шаҳарчанинг асосий саноат 
корхонаси шаҳардан ташқаридаги ҳудудда жойлашган цемент заводи ҳисобланади. Бу шаҳарчада бир пайтлар эски 
қозонхона бўлган ва у иссиқлик алмаштириб берувчи иссиқлик пунктига айлантириш учун қайта жиҳозланган. Чунки 
цемент заводи шаҳарчани 2 километрли қувур орқали буғ билан таъминларди. Қиш мавсумида заводнинг иссиқлик 
энергиясини истеъмол қилиши кескин ошиши сабабли шаҳарнинг буғ билан таъминланиши қийинлашарди. Эски 
иссиқлик тармоғида катта миқдорда буғ йўқотиш ҳоллари ҳам юз берарди. Шу боис кўрсатилаётган хизматлар си
-
фати пастлигига қарамай иссиқлик энергияси учун тўланадиган нарх жуда юқорилигича қолар эди. Совет Иттифоқи 
йўқликка юз тутганидан сўнг завод барча буюртмачилардан маҳрум бўлди ва ўз фаолиятини тўхтатди.
Броцени муниципалитети юзага келган вазиятни баҳолаб, қайта тикланадиган энергия манбалари ва самарали 
энергетика технологияларидан фойдаланиш афзалликларини ҳисобга олди ҳамда шаҳарчани марказлаштирилган 
таъминлаш тизимини реконструкция қилишга қарор қилди. 
Броценида танланган техник ечимлар Латвияда биоёқилғидан фойдаланиш борасида дастлабки тажриба бўлди. 
Биоёқилғи – ёғочни қайта ишлаш саноати чиқиндилари, похол қолдиқлари, тахта тилиш заводи чиқиндилари органик 
ёқилғи – мазут ўрнини босадиган бўлди. Реконструкция ишлари атиги 8 ойда якунланди.
Эски қозонхонадаги иссиқликни алмаштириб берувчи қурилма олиб ташланиб, ўрнига иккита янги қозон ўрнатилди. 
Ўчоқли битта қозон асосий иссиқликни таъминлаш учун биоёқилғи ёқиш, табиий газда ишлайдиган иккинчи қозон 
энг кўп иссиқликни қоплаш учун мўлжалланди. Швециялик ишлаб чиқарувчилар томонидан етказиб берилган ушбу 
мажмуа горелка, биоёқилғи учун автоматлаштирилган омборхона, ёқилғи хўжалиги, ёнишдан ҳосил бўлган газларни 
тозалаш ускунасини ўз ичига олган. Шу тариқа биоёқилғидан фойдаланиш орқали истеъмолчилар йил бўйи иссиқ 
сув билан таъминланди ҳамда ёғочни қайта ишлаш саноати чиқиндиларини қайта ишлаш билан боғлиқ муаммо ҳал 
этилди.
Манба: www.opet.dk/balti

---

41
3.10-қўшимча
НЕПАЛ